aciz kelimesinin sözlük anlamı nedir?
isim Arapça ʿacz
1. isim Gücü bir işe yetmez olanın durumu, güçsüzlük
"Kendimde mukavemet yerine zaaf, taarruz yerine aciz, mücadele yerine gevşeklik hissediyorum." - E. İ. Benice
2. Beceriksizlik
"Aczini bilmek de bir meziyettir." - Ö. Seyfettin
3. hukuk Kişinin ve kuruluşun borcunu vaktinde ödeyememesi durumu
âciz
sıfat (a:ciz) Arapça ʿāciz
1. sıfat Gücü bir işe yetmez olan, güçsüz
"İhtiyar imparatorluk, bu genç devlet karşısında âcizdi." - Y. K. Beyatlı
2. Beceriksiz
"Ne âciz heriflermiş, iki yıl daha dayanamazlar mıydı?" - R. H. Karay
3. zarf Güçsüz veya beceriksiz bir biçimde
"Ayaklarındaki postalların yarısı yok bir hâlde mart havasının sert soğuğunda âciz ve sefil titriyordu." - H. E. Adıvar
4. isim Alçak gönüllülük gösteren kimsenin kendisinden söz ederken söylediği söz
"Biraz sonra Gazi yanına seryaveri Salih Bey'in yaveri Muzaffer Bey'i ve âcizi alarak otomobile bindi." - R. E. Ünaydın
âciz Kelimesinin Kökeni
~ Ar ˁāciz عاجز [#ˁcz fa.] acz gösteren, güçsüz < Ar ˁacaza عجز güçsüz idi, yaşlı ve düşkün idi → acz
Tarihte En Eski Kaynak
[ (1300 yılından önce) ]
Kelime Kökeni
Arapça ˁcz kökünden gelen ˁāciz عاجز "acz gösteren, güçsüz" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça ˁacaza عجز "güçsüz idi, yaşlı ve düşkün idi" fiilinin failidir. Daha fazla bilgi için acz maddesine bakınız.