çözünürlük (bilişim)

çözünürlük (bilişim)
Bilişimde çözünürlük, ekran, gözlük camı, vb. maddelerdeki küçültme oranı.

Çözünürlük sistemleri şöyledir:

  • VGA (640 x 480) 4:3 (Video Graphics Array - Görüntü Grafik Dizisi)
  • SXGA-SVGA (800 x 600) 4:3 (Super Video Graphics Array - Süper Görüntü Grafik Dizisi)
  • XGA (1024 x 768) 4:3 (eXtended video Graphics Array - Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • WXGA (1200 x 768) 3:2 (Wide eXtended video Graphics Array - Geniş Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • SXGA (1280 x 1024) 5:4 (Super eXtended video Graphics Array - Süper Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • SXGA+ (1400 x 1050) 4:3 (Super eXtended video Graphics Array Plus - Süper Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi Artı)
  • WSXGA+ (1680 x 1050) 16:9 (Wide Super eXtended video Graphics Array Plus - Geniş Süper Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi Artı)
  • UXGA (1600 x 1200) 4:3 (Ultra eXtended video Graphics Array - Aşırı Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • WUXGA (1920 x 1200) 16:9 (Wide Ultra eXtended video Graphics Array - Geniş Aşırı Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • QXGA (2048 x 1536) 4:3 (Quad eXtended video Graphics Array - Dörtlü Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • QSXGA (2560 x 2048) 5:4 (Quad Super eXtended video Graphics Array - Dörtlü Süper Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • QUXGA (3200 x 2400) 4:3 (Quad Ultra eXtended video Graphics Array - Dörtlü Aşırı Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • HSXGA (5120 x 4096) 5:4 (Hex Super eXtended video Graphics Array - Ondalık/Büyülü Süper Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)
  • HUXGA (6400 x 4800) 4:3 (Hex Ultra eXtended video Graphics Array - Ondalık/Büyülü Aşırı Geliştirilmiş Görüntü Grafik Dizisi)

Görüntü standardı Çözünürlük(Genişlik x Yükseklik) Ekran oranı Görüntü standardının açılımı

Çözünürlük arttıkça piksel küçülür, piksel yoğunluğu artar. Çözünürlük değiştiği zaman bilgisayar ekranında simgelerin büyüklüğü de değişir. Ekran değerleri, piksel/inç cinsinden ifade edilir ve ekran boyutuna bağlı değişkenlik gösterir. Piksel/inç değeri aynı olan ekranlarda ppi değeri yani (piksel yoğunluğu) da aynıdır. 1024x768 çözünürlük pek çok ekran için standarttır. Renk ve görüntü kalitesi ise ekran kartıyla ilgilidir.

Piksel nedir?
Dijital bir ortamda gösterilen görüntünün tek bir noktasını tanımlayan en küçük birimidir. Pikseller genellikle kare şeklindedir ve birçok pikselin yan yana gelmesi ile görüntü elde edilir. Bu pikseller kendi içinde de en az üç gruptan oluşur. Bu grupların her biri 8 bitlik renk veya ton sağlar. Her 8 bit RGB elemanı 0 dan 255’e kadar değişen 256 farklı değer alabilir. Örneğin, (0,0,0) siyah rengin RGB değeridir. Kapladığı alan ne olursa olsun görüntü birimi olan her piksel sadece tek bir renk değeri içerebilir. Görüntülenen dijitalde renklerin veya tonların belirlenmesini sağlayan her bir piksel belirli sayıda bit kombinasyonu ile oluşturulur. Örnek vermek gerekirsek 8 bit kombinasyonu ile 2 üzeri 8 = 256 farklı renk veya gri tonunu göstermek mümkün olabilmektedir. En az üç gruplu pikseller 3 tane 8 bitlik (24 bit) bir renk çeşidi barındırır. True Color sistemleri her bir piksel için 24 bit kullanır ve bu sayede 16 milyon çeşit renk gösterilebilmektedir.

Çözünürlük nedir?
Herhangi bir ekranda veya görüntüde yatay ve dikey eksende bulunan piksel sayısını belirten değerdir. Örnek olarak Full HD bir ekran 1920 x 1080 çözünürlük değerine sahiptir ve 1920 yatay eksendeki piksel sayısını, 1080 ise dikey eksendeki piksel sayısını ifade eder. Herhangi bir monitör veya TV’de çözünürlük yükseldikçe ekran kalitesi artar ve görüntü netleşir.

Dijital ekranlarda görüntülenebilen tüm görseller piksel adını verdiğimiz küçük noktalardan oluşurlar. Bu noktaların sayısı milyonlarca olabilir. Bir görüntünün piksel sayısının fazla olması, görüntünün çözünürlüğünün yüksek olduğu anlamına gelir. Daha yüksek çözünürlüklü görseller daha gerçekçi ve net görünürler.

Cihazın ekran çözünürlüğü yüksek olmasına rağmen izlediğiniz görselin çözünürlüğü düşük olursa kaliteli görüntülenemez. Hatta uyumu sağlayabilmek için görüntüyü küçültmeniz gerekir.

Çözünürlük boyutları
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte ekran çözünürlükleri de arttı. En çok karşılaşılan çözünürlük değerleri aşağıdakilerdir.
  • 1280 x 720: 720p – High Definition (HD)
  • 1920 x 1080: 1080p – Full HD (FHD)
  • 3840 x 2160: 2160p – 4K Ultra HD
  • 7680 x 4320: 4320p – 8K Ultra HD
Bu çözünürlüklerin hepsi 16:9 formatındadır. Günümüzde 4K Ultra HD cihazlar yaygınlaşmaktadır. 8K çözünürlüğe sahip modellerin fiyatları şu an çok yüksektir.

Fotoğraf veya video çekimi yapan cihazlarda ise MP (megapiksel) ile ifade ettiğimiz görsellerde milyonlarca piksel vardır. Örneğin, 16 MP’lik bir görselin içinde 16 milyon megapiksel bulunur. Normalde yüksek MP yüksek çözünürlük anlamına gelmesine rağmen, MP değeri yüksek kameranın daha iyi çekim yapacağı anlamına gelmez. Kameraların kaliteli fotoğraf veya video çekiminde megapiksel değerinin yanında kullanılan lens, yazılım ve diğer donanımlar gibi birçok kriterin etkisi olduğu unutulmamalıdır.

Piksel ve çözünürlük neden önemli?
Piksel ve çözünürlük kavramları görüntü kalitesine etki eder. Cihaz ekranlarından ne kadar parlak, canlı ya da net bir görüntü alınabileceğini ekranın çözünürlüğü belirlemektedir. Düşük çözünürlüklü ekranlarda az sayıda piksel vardır bu nedenle oluşan görüntü istenilen kalitede olmaz. Hatta çok düşük çözünürlükte oluşan görüntüdeki pikseller gözle görülebilir. Yüksek çözünürlükteki ekranlarda ise çok daha yoğun piksel olduğundan görüntüdeki pikselleri görmek oldukça zordur. Milyonlarca pikselin bir araya gelmesiyle oluşan görüntü çok daha net ve kaliteli görünür. Yazımızın görselinde ilk daire az piksel olan bir alanda çizilmiş ve haliyle görüntü vasat, aynı daire piksel sayısı fazla olan bir alanda çizildiğinde netlik ve keskinlik artmıştır.

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski