Isı, belirli sıcaklıktaki bir sistemin sınırlarından, daha düşük sıcaklıktaki bir sisteme, sıcaklık farkı nedeniyle geçen enerjidir. Isı, parçacıkların 40.000-400.000 hz./s titreşmesi ile oluşur. Isı da iş gibi bir enerji akışı biçimidir. Isı sistem sınırlarında ve geçiş durumunda iken belirlenebilir. Isı sistemin bir durum fonksiyonu değildir.
Kinetik kurama göre ısı, moleküllerin ve fotonların devinimleri ve etkileşimleri sonucu ortaya çıkar.
Isı, bir enerji olduğu için skalerdir ve birimi joule'dür (J). Kalorimetre ile doğrudan ölçülebilir ya da termodinamik yasalarıyla matematiksel olarak hesaplanabilir.
Isı, termodinamiğin ve istatistiksel mekaniğin temel kavramıdır. Kimya, mühendislik ve diğer alanlar için de önemlidir.
{tocify} $title={İçindekiler}
Gösterim ve birimler
Isının, SI birim sistemindeki birimi joule'dür. Bununla birlikte çeşitli mühendislik alanlarında BTU ve kalori de sık sık kullanılmaktadır.
Isı, matematiksel denklemlerde Q harfi ile gösterilir. Isı aktarım hızı, yani birim zamanda akan ısı Q ile gösterilir. Isı akısı birim yüzeydeki ısı aktarım hızı olarak tanımlanır.
Isı ve sıcaklık arasındaki farklar
- Sıcaklık, bir cismin sıcaklığının ya da soğukluğunun ve sistemin ortalama moleküler kinetik enerjisinin bir ölçüsüdür.
- Gazlar için kinetik enerji, mutlak sıcaklık dereceleriyle orantılıdır.
- Yani ısı bir enerji, sıcaklık ise bir ölçüdür.
- Isı'nın birimi joule'dir (J) ile gösterilir. Sıcaklığın birimi Celsius (°C) ile gösterilir
ısı ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
1. isim, fizik Bir cismin uzamasına, genleşmesine, buharlaşmasına, erimesine, sıcaklığının artmasına yol açan fiziksel enerji:
Isı, atomlar arası çekim gücünü yenerek maddenin hacmini arttırır.
2. isim Fiziksel bir olaya dayalı, belirli bir ölçü üzerine kurulmuş olan sıcaklık ve soğukluk derecesi.
Kimya Terimleri Sözlüğü - 1981
Türkçe: hararet, İngilizce: heat, Fransızca: chaleur, Almanca: Wärme
Bir dizge ile çevresi arasında iş yapmayla ilgisi olmayan ve moleküllerin düzensiz devinimleri sonucu oluşan, bir erke aktarımı türü.
Kimya Terimleri Sözlüğü - 2007
Türkçe: hararet, İngilizce: heat, Fransızca: chaleur, Almanca: Wärme
Bir dizge ile çevresi arasında iş yapmayla ilgisi olmayan ve moleküllerin düzensiz devinimleri sonucu oluşan, bir erke aktarımı türü.
Uygulayım Terimleri Sözlüğü - 1980
Türkçe: hararet, İngilizce: heat, Fransızca: chaleur, chaud
1. genel uygulayım: Bir ortam ya da özdek sıcaklığının artmasına yol açan erke. 2. fizik, kimya: a. Bir özdeği ısıldevingen bir durumdan daha yüksek sıcaklıktaki ısıldevingen duruma götürmek için verilmesi gereken erke. b. bk. sıcaklık.
Zooloji Terimleri Sözlüğü - 1963
Türkçe: suhunet, İngilizce: temperature, Fransızca: température, Almanca: Wârme
1. Canlı varlıkların vücudundaki sıcaklık derecesi, 2. Fiziksel bir olaya dayanarak belirli bir ölçü üzerine kurulmuş olan sıcaklık ve soğuklık derecesi.
Fiziksel Kimya Terimleri Sözlüğü - 1978
İngilizce: heat, Fransızca: chaleur, Almanca: Wärme, Diğer: Jap. netu
Bir özdeği, ısıldevingen bir durudan dahayüksek sıcaklıktaki ısıldevingen duruya götürmek için verilmesi gereken erke niceliği.
Fizik Terimleri Sözlüğü - 1983
Türkçe: hararet, İngilizce: heat, Fransızca: chaleur, Almanca: Wärme
Bir özdeğin öğecikleri ya da özdecikleri düzeyindeki öteleme, dönme ve titreşim devinimleri ile ilgili toplam erkesi.
Metalbilim İşlem Terimleri Sözlüğü - 1972
Türkçe: hararet, İngilizce: heat, Fransızca: chaleur; chaud, Almanca: Hitze
Bir özdeğin, atomsal ya da molekülsel ötelenim, dönüm ve titreşimlerinin kinetik erke biçiminde yayılım, iletim ve ışınım yoluyla yayılan erkesi.
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü - 2007
İngilizce: heat
Bir cismin uzamasına, genleşmesine, buharlaşmasına, erimesine, sıcaklığının artmasına ve bir iş yapmasına sebep olan fiziksel enerji.
Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu - 2007
heat
ısı
Kelime Kökeni
Eski Türkçe isi- "ısıtmak" fiilinden +Ig sonekiyle türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
isig "sıcaklık, hararet" [ Uygurca (1000 yılından önce) ]
issi "1. sıcaklık (ad), 2. sıcak (sıfat)" [ (1300-1700) ]
ıssı [ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) ]