malakit

 

Malakit

Malakit, (Malahit) bazik bakır karbonattan oluşan, parlak yeşil bir mineral. Çok bulunan bir bakır cevheridir. Daima bakır sülfürleriyle, özellikle kalkopiritle birlikte ve bunların yataklarının üst kısımlarında oksitlenme sonunda bulunur. Bu oksitlenme, özellikle kalsiyum karbonatın bulunduğu yerlerde su, hava ve karbondioksitin bakır sülfiti etkilemesiyle meydana gelir.

Sibirya, Macaristan, Cornwall, Almanya, Kuzey ve Güney Amerika, Güney Avustralya, Güney Batı Afrika'da ve Anadolu'da çeşitli yerlerde bulunur.

Malakitin bileşimi Cu2CO3(OH)2'dir. Kristalleri monoklinal sistemdedir. Ancak kristalleri az bulunur. İğne ve kıl gibi kristaller, bir arada, demete benzer şekildedir. Çoğunlukla üst yüzeyi yumrulu, yuvarlak, salkımsı agregat (amorf) olarak bulunur. Kristalleri, siyahımsı yeşil ve cam parıltılıdır; agregatları ise zümrüt yeşili renginde ve ipek parıltılı veya donuk olur. Çizgisi açık yeşildir. Sertliği 3,5-4,0 ve özgül ağırlığı da 4,0 g/cm³tür. Kolay kırılır, kırılma yüzeyi midye kabuğu şekillidir. Üfleçte erir ve kömür üstünde Cu (bakır) tanesi bırakır. Tüpte ısıtılırsa su çıkarır ve kararır. Amonyakta çözünür. Asitlerde de köpürerek çözünür.

Malakit fazla sert olmadığı için, tıraşlanıp parlatılarak mücevhercilik ve sedefçilikte kullanılır.

Malakit yeşili: Kapalı formülü C23H25N2Cl olan bir boyarmaddedir. Benzaldehit ve dimetil anilinden elde edilen malakit yeşili trifenilmetan yapısındadır. Anilin yeşili veya benzaldehit yeşili olarak da bilinir. Sanayide ipek, yün, deri ve jütü doğrudan, pamuğu da mordanlandıktan sonra boyamada kullanılır. Tıpta, seyreltik çözeltileri yerel antiseptik olarak kullanılır. Bu bileşik mantar ve bakterilere karşı da etkilidir. Yeşil kristal yapısı ile malakite benzediğinden malakit yeşili denmektedir.

Malakit kullanılarak yapılmış vazo
Malakit kullanılarak yapılmış bir vazo, 1830

malakit kelimesi hakkında bilgi nedir TDK sözlük anlamı ve açıklaması ne?

isim, kimya, Fransızca malacihte

Yeşil renkli, yontulup parlatılabilen, doğal bakırlı, hidratlı karbonat, bakır taşı.

Yerbilim Terimleri Sözlüğü - 1971

İngilizce: Malchite, Fransızca: malachite, Almanca: Malachit

Mineral. (Cu2 (OH)2 CO3; metalimsi olmayan parıltı, zümrüt yeşili, pas yeşili; çizgi açık yeşil; sertlik 4.5, özgül ağırlık 4; monoklinal. Sık bulunan bir bakır filizi, ayrıca süs taşı olarak traşlandığı gibi vazo vb. yapımında da kullanılır.)

Kelime Kökeni

Fransızca malachite "yeşil renkli bir tür yarı değerli taş" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Latince molochitis veya malachitis sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca moloχē μολοχή  "ebegümeci" sözcüğünden türetilmiştir.

Tarihte En Eski Kaynak

[ TDK, Türkçe Sözlük, 2. Baskı (1955) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski