Nakış, canlı cansız veya geometrik birçok figürün süsleme amaçlı olarak değişik eşyaların zeminlerine işlenmesi ile elde edilen bir süsleme şeklidir. Daha çok kumaş türü zeminlere değişik renkteki iplikler ile yapılan süsleme için kullanılır. Nakışlar iki alanda kullanılır.
- Dekorasyon Nakışları
- Giyim süsleme Nakışları
Bu tarz işlemeler binlerce yıldan beridir yaygın olarak kullanılmaktadır. Gergef üzerine gerdirilen çeşitli kumaşlara iğne ya da tığ gibi araçlar kullanılarak işlenen geleneksel nakışlar olduğu gibi, gergef işlemek dışında endüstrinin gelişmesi ile beraber nakış işleyen makineler üretilmiş, bilgisayar ortamında tasarlanan türlü desenler yine bilgisayar yardımıyla her türlü tekstil, ayakkabı, ev tekstili gibi alanda kullanılmaktadır. Nakış işleme mesleği tüm dünyada başlı başına bir endüstri halini almıştır. Türkiye'de özellikle elle yapılan nakışlar çok gelişmiştir. Çok yaygın bir biçimde, bütün yörelerimizde kadınlar nakış işlemekte olup, çok farklı eğitim kurumlarında da nakış konusunda eğitim verilebilmektedir.
 |
| Makina nakışı |
Oya evlenmeden önce genç kızların çeyizlerinde sergilemek ve evlilik sonrası yaşamında kullanmak üzere evlenmeden önce havlu ve yazma kenarına değişik renk ve şekildeki ip örgü şeklidir. Genellikle çiçek desenleri örülür.
Nakış Çeşitleri
Dantel, Oya, Kanaviçe, Çin iğnesi, Maraş File Nakışı, Antep işi, Beyaz işi çeşitleri vardır. Oya başlığı altında; İğne oyası, Tığ oyası, Mekik oyası, Firkete oyası, Koza oyası, Yün oyası, Mum oyası, Boncuk Oyası, Kumaş artığı oyası ve Adana İçel boncuk oyaları mevcuttur. Hesap işi, Türk işi, Kurdele Nakışı, Tel kırma, Ajur, Antika, Aplike, İngiliz danteli isminde başka tür nakışlara da rastlanır.
Endüstriyel Nakış
Başlangıcı 1980'lere dayanan ve ilk başlarda tek iğneli makinelerle zahmetli bir şekilde işlenen nakış 1990'lı yıllarla birlikte gelişip çok iğneli ve bilgisayar destekli hale gelmiştir. Başlıca makine markaları pfaff, zsk, tajima, barudan, happy, swf'dir.
nakış kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
nakış, -kşı
Arapça naḳş
1. isim Genellikle kumaş üzerine renkli iplikler veya sırma ve sim kullanarak elle, makineyle yapılan işleme; ince iş:
"Kilimi kilim yapan özelliklerden biri de nakış aralarındaki boşlukların düzenidir." - Bedri Rahmi Eyüboğlu
2. isim Özellikle duvar ve tavanları süslemek için yapılan resim:
"Bu hatlar, bu çiniler, bu nakışlar olmasa bu abideler de olmazdı." - Orhan Seyfi Orhon
3. isim, müzik Beste ve semainin, dört yerine iki haneli olanı.
4. isim, mecaz ► hile.
Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü - 1968
Almanca: Ornamentik, Stickerei
(Resim) 1. Osmanlılarda, resim, duvar resmi ve süsleme. 2. Bugün, kadınların yaptıkları elişleri. a. bk. bezekleme, örge.
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
Renkli keçe kalıbı. (*Bor -Niğde)