çatlamak

 

çatlamak

çatlamak kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?

1. nesnesiz Parçaları ayrılıp dağılmayacak bir biçimde yarılmak:

      Eğer çay doldururken bardak çatlarsa, üzerlerinde nazar olduğuna hükmeder, gidip bir koşu ateşte tuz çevirirdi.

2. nesnesiz Bir yüzeyde kırışıklar, çizgiler oluşmak:

      "Meşin ciltlerin çoğu kıvrılmış, bir kısmı da arkalarından çatlamıştı." - Ahmet Hamdi Tanpınar

3. nesnesiz, mecaz Aşırı yemekten, içmekten, yorgunluktan, ağlamaktan ölecek duruma gelmek veya ölmek.

4. -den, mecaz Sıkıntı, sevinç, yalnızlık, heyecan, sabırsızlık, kıskançlık vb. ruhsal durumları aşırı derecede duymak:

      "Neredeyse sevincinden yüreği çat deyip ortasından çatlayacaktı." - Yaşar Kemal

5. nesnesiz Ses pürüzlü, bozuk çıkmak.

Kelime Kökeni

Arapça mlw kökünden gelen imlāˀ إملاء  "dikte etme, yazı yazdırma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice mlē מל  "1. dolu, 2. herekeli yani sesli harfleri bildiren noktaları doldurulmuş yazı" sözcüğünün ifˁāl vezni (IV) masdarı olabilir; ancak bu kesin değildir. Bu sözcük Aramice/Süryanice #mly מלי  "doldurma" kökünden türetilmiştir.

Tarihte En Eski Kaynak

[ Mukaddimetü'l-Edeb (1300 yılından önce) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski