davlumbaz

 

davlumbaz

davlumbaz kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?

Arapça ṭabl + Farsça -bāz

1. isim Mutfak duvarlarında ocak, fırın vb.nin dumanlarını ve kokularını toplayıp bacaya vermeye yarayan aspiratör ile donatılmış, piramidimsi biçimde çıkıntı:

      "Bu iş tamamlanınca köyün marangozu gelir, ocağın önündeki davlumbazı ve onun çevresini kuşatan rafları, bir de makat dedikleri yerli kereveti yapar." - Cahit Uçuk

2. isim Yandan çarklı vapurların çarklarını örten yarım daire biçimindeki kapak:

      "Ben bir şey söylemeden hızla uzaklaştı davlumbazdan." - Zeyyat Selimoğlu

3. isim Otomobillerin tekerleklerini örten yarım daire biçimindeki kapak.

Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü - 1968

İngilizce: chimney, Fransızca: cheminée, Almanca: Rauchfang, Kamin

(Mimarlık) Dumanın ev içinde dağılmasını önleyen ocak külahı. Tavlumbaz da denir.

Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976

[dalımbaz] Ocaklığın üstündeki raf. (Afşar *Gelendost -Isparta) [dalımbaz] : (Tokmacık *Yalvaç -Isparta)

Kelime Kökeni

Türkiye Türkçesinde davul sözcüğünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için davul maddesine bakınız.

Tarihte En Eski Kaynak

davulbāz/davlunbāz "ata giydirilen göğüs zırhı" [ TDK, Tarama Sözlüğü (1400 yılından önce) ]

"(at üzerinde taşınan) davul" [ Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Davlunbaz urup yundları ürkütdü ]

"yandan çarklı gemilerde pervaneyi örten yarım daire şeklinde kapak" [ Kamus-ı Türki (1900) ]

davulbāz/davlumbaz "ocak üzerine yapılan ve dumanı çeken siper" [ c (1931) : Vapurun iskele cihetinden hücum eden ve içeriye giren büyük bir dalga davlumbaz önünde bulunan (...) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski