Amr bin Âs

Amr bin Âs veya Amr bin el-Âs (Arapça: عمرو ابن العاص, d. 573 - ö. 664), Arap komutan.

Kureyş'in Beni Sehm kabilesindendi. Müslüman olmadan önce İslam orduları ile birkaç kez savaştı. 629'da İslam dinine girmesiyle beraber İslam devleti hiyerarşisinde hızlıca yükselen bu asker, Muhammed'in çağdaşıydı. İslam'ı seçtikten sonra İslam ordusunun en önemli komutanlarından biri oldu.

Amr, özellikle 640'ta Mısır'ın Müslümanlarca fethinde yaptığı önderlikle bilinen Arap ordu komutanıdır. Mısır'a başkentlik yapacak olan Fustat'ı (bugünkü Kahire) kurdu ve Afrika kıtasında ilk cami olan Amr bin El-Âs Camii'ni bu şehrin merkezinde inşa ettirdi.

Amr bin Âs
Kahire'deki Amr bin El-Âs Camii girişi

{tocify} $title={İçindekiler}

Hakkında bilgi nedir?

Mısır Valisi
Görev süresi
642-648
HükümdarÖmer
Osman
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenAbdullah bin Sa'd bin Ebu Serh
Görev süresi
658-664
HükümdarMuaviye
Yerine geldiğiMuhammed bin Ebu Bekir
Yerine gelenUtbe bin Ebu Süfyan
Kişisel bilgiler
Doğum573
Mekke, Hicaz
Ölüm664
Mısır
ÇocuklarAbdullah bin Amr
Diniİslam
Askerî hizmeti
BağlılığıRâşidîn Halifeliği
Emevîler Halifeliği
Hizmet yılları634–644
Çatışma/savaşlarıMüslümanların Mısır'ı fethi
İlk Fitne


Siyasi hayatı

Amr bin Âs Müslüman olmadan önce ticaretle uğraşmıştır. Yaptığı ticari seyahatler sırasında Habeşistan hükümdarı Necâşî ile dost olmuş, bundan dolayı Habeşistan’a giden Müslümanlara sığınma hakkı tanınmayıp iade edilmeleri için Kureyşliler adına elçi olarak Necâşî’ye gönderilmiştir. Uhud ve Hendek savaşlarında Kureyş ordusunun süvari birliklerini kumanda etti. Mekke'nin fethedilmeden önce 629 yılında Müslümanlığı kabul etti. İslamiyet’i yaymak ve vergi toplamak üzere Umman'a gönderildi. Ebu Bekir döneminde Güneydoğu Filistin’i ele geçirdi. Yermük Muharebesi'ne katılan Amr bin el-Âs, Ömer döneminde Filistin’i kesin olarak Raşidun Halifeliği topraklarına kattı. Daha sonra 642 yılında İskenderiye’yi teslim alarak Mısır’ın ele geçirilmesini sağladı. Bu başarılarından dolayı "Mısır fatihi" unvanını alarak bu eyalete vali tayin edildi. Fustat (Kahire) şehrini kurdu ve burada kendi adıyla anılan camiyi inşa etti. Osman'ın halifeliği döneminde Mısır valiliğine bir süre daha devam etti. 646 yılında, Bizanslılar tarafından ele geçirilen İskenderiye’yi geri aldı. Halife Osman'la olan anlaşmazlık neticesinde 648 yılında görevinden alındı.

Cephedeki başarılarının yanı sıra siyasetin de önemli şahsiyetlerindendi. Önceleri Ali'nin hilafetini desteklerken daha sonra Muaviye'ye destek verdi. Sıffin Savaşı sonrasındaki Hakem Olayı'nda Muaviye'nin hakemliğini yaptı. Ali'nin Haricilerce öldürülmesinin ardından Muaviye hilafeti ele geçirince, Muaviye tarafından 658 yılında Mısır valiliğine atandı. Bu tarihten itibaren Mısır'ı Emevilere bağlı olarak Muaviye adına yönetti.

Muaviye döneminde, 664 yılında 90 yaşının üzerinde iken öldü.

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski