Engraulis encrasicolus, Hamsi veya Avrupa hamsisi, Engraulis cinsine bağlı bir balık türüdür.
{tocify} $title={İçindekiler}
Bilimsel sınıflandırması
- Âlem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Chordata (Kordalılar)
- Sınıf: Teleostei
- Takım: Clupeiformes
- Familya: Engraulidae
- Alt familya: Engraulinae
- Cins: Engraulis
- Tür: E. encrasicolus
- İkili adlandırma: Engraulis encrasicolus
Etimoloji
Hamsi adı arkaik Kolh dili kökenlidir ve "Küçük Sivri Balık" anlamındadır.
Kelime Kökeni
Yeni Yunanca χámpsi χάμψι "Karadeniz"e özgü bir balık" sözcüğünden alıntıdır.
Tarihte En Eski Kaynak
χamsi [ Amrdovlat Amasyatsi, Ankidats Anbed (1481 yılından önce) ]
χapsi "aynı anlamda" [ Evliya Çelebi, Seyahatname (1680 yılından önce) ]
Dağılım ve habitat
Hamsi, subtropikal iklim denizlerinde 400 metre derinliğe kadar olan alanda yaşayan oseanodrom bir tuzlu su balığıdır. En iyi uyum sağladığı su sıcaklığının 21 °C olduğu kabul edilmektedir. En çok Karadeniz, Azov Denizi, Marmara Denizi ve Akdeniz'de yaşamaktadır. Süveyş Kanalı, Süveyş Körfezi, Norveç ile Londra arasındaki Avrupa kıyıları, Güney Afrika'da az sayıda bulunur. Estonya ve Saint Helena adasında da görüldüğü kaydedilmiştir.
Yaşam döngüsü
Sürüler halinde yaşar ve 18 cm'e kadar büyür. Ocak - Mart arasında beslenmek için sahillere yaklaşır. Gündüzleri 30–40 m. derinlerde, geceleri yüzeye yakınlarda dolaşır. 1 yaşından itibaren olgunluğa erişip 18°-20 °C sularda, 25–60 m. derinliklerde ve az tuzlu sularda üreyip yaklaşık 40.000 yumurta döker. Kayıtlara geçmiş en uzun yaşam süresi 5 yıldır.
Hamsi tezgâhı |
Avlanması
Doğu Karadeniz bölgesinde Ekim ayının ikinci haftasında balıkçılar dualar okuyarak ve kurbanlar keserek denize açılmakta gırgır adı verilen çevirme ağlarıyla avlanmaktadır. 1970'li yıllara dek Karadeniz'de hamsi balığı öylesine çok bulunmaktaydı ve öylesine ucuzdu ki halk "hapsi" adını verdiği bu balığın fazlasını tenekelerle tarlalara gübre niyetine dökmekteydi. Örneğin hamsinin bol dolduğu 1937 yılında 1 teneke Karadeniz hamsisi 5 kuruşa satılmaktaydı.
Dünyada hamsi avının en fazla yapıldığı ülke yıllık ortalama 20 - 30 milyon ton ile Peru'dur.
hamsi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim, hayvan bilimi
Hamsigillerden, Akdeniz, Karadeniz ve Batı Avrupa kıyılarında avlanan, 10-12 santimetre boyunda, ince uzun bir balık (Engraulis encrasicholus).
Zooloji Terimleri Sözlüğü - 1963
İngilizce: anchovy, Fransızca: anchois, Almanca: Anschovis
(Engraulis eucrasicholus) Kemikli-balıklar (Teleostei) takımının hamsigiller (Culupeidae) familyasından bir balık türü. Uzunluğu 10-12 cm. Eti çok lezzetlidir, Akdeniz, Karadeniz ve Batı Avrupa kıyılarında yaşar.
Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998
İngilizce: anchovy, Fransızca: anchois, Almanca: Anschovis, Latin: Engraulis encrasicholus
Kemikli balıklar (Teleostei) takımının, hamsigiller (Clupeidae) familyasından, 10-12 cm kadar uzunlukta, Akdeniz, Karadeniz ve Batı Avrupa kıyılarında yaşayan bir tür.
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü - 2007
Latin: Engraulis encrasicolus
Kemikli balıklardan, hamsigiller (Engraulidae) familyasından, boyu 20 cm kadar olabilen, Akdeniz, Karadeniz ve Batı Avrupa kıyılarında yaşayan bir tür.