Meslek, insan yaşamını sürdürebilmek için yaptığı ve genellikle yoğun bir eğitim, çalışmayı gerektiren sürecin sonunda kişilerin kazandığı unvanın adıdır.
Genellikle her meslek o mesleğin değerlerini, gelişimini, lisanslanmasını ve diğer insanlar açısından tanınmasını sağlayan kuruluşlara sahiptir.
Her bir meslek için tanım, görev alanları, genel olarak kullandığı araç ve gereçler, mesleğin gerektirdiği özellikler, çalışma ortamı ve koşulları, çalışma alanı ve iş bulma olanakları, mesleki eğitiminin verildiği yerler, mesleki eğitime giriş koşulları, eğitimin süresi ve içeriği, meslekte ilerleyebilme ve yeni meslekleri seçebilme olanakları, destekleyici meslek birlikleri, farklı özellikler gösterir.
Bir uğraşın meslek olarak adlandırılması için aşağıdaki koşullar aranır:
- Bir meslek toplumun kaçınılmaz olan bir gereksinimini karşılar: Örneğin, sağlık, güvenlik, eğitim gibi toplumsal gereksinimler her toplumda bu hizmetleri sunacak meslekleri gerekli kılmaktadır.
- Meslek kişinin salt kendi doyumu için değil aynı zamanda başkalarının yararı için de yaptığı bir uğraştır: Örneğin bir doktor mesleğini sadece hizmetinin karşılığında aldığı para için değil, insanlara sağlıklarını kazandırmak için de yapar. Bir öğretmen okuma yazma öğrettiği öğrencilerin kazandıkları yaşamlarını yönetme becerilerinden mutluluk duyar.
- Meslek sistemli bir eğitimle kazanılmış özel bilgi ve becerilere dayalıdır: Bir mesleğin meslek olabilmesi için mesleğe girmeden önce kişilerin bu mesleği icra edebilmeyi sağlayan bilgi, beceri ve tutumlar kazanmış olmaları gereklidir. Burada meslek elemanı toplum tarafından bir “uzman” olarak görülmekte ve o hizmette kişiye tam bir güven duymaktadır.
- Meslekler araştırma ve deneylerle geliştirilerek zamanla kendine özgü tekniklere sahip olur: Meslekler de insanlar gibi araştırma ve deneyler sonucu bir bilgi ve kültür birikimine sahip olur. Eğitim yolu ile kuşaktan kuşağa aktarılan bu bilgi birikimi zaman içinde mesleğe özgü tekniklerin gelişmesine ya da süreç içinde yeni tekniklerin keşfedilmesine yol açar.
- Meslekler kazanç elde etmek için yapılan uğraşlardır: Meslek elemanları yaşamlarını mesleklerinden elde ettikleri yasal gelir ile sürdürürler.
- Mesleklerin toplumca kabul edilmiş mesleki etik değerleri ve ilkeleri vardır: Meslek olarak kabul edilecek bütün uğraş alanlarının kendine özgü değer ve etik ilkeleri vardır ve bu mesleğin üyeleri bu değer ve ilkeler doğrultusunda davranırlar.
Doktoru, papazı ve avukatına danışan bir çiftçinin 19. yüzyıl gravürü |
meslek ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
meslek, -ği
Arapça meslek
1. isim Belli bir eğitim ile kazanılan, sistemli bilgi ve becerilere dayalı, insanlara yararlı mal üretmek, hizmet vermek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, kuralları belirlenmiş iş:
"Araya giren yıllar zarfında meslekten kopunca eski arkadaşlarıyla ünsiyeti de kopmuştu." - Osman Aysu
2. isim Uğraş.
3. isim, felsefe Öğreti.
4. isim, felsefe Dizge.
5. isim, eskimiş Çığır, okul, ekol:
Edebî meslekler.
İktisat Terimleri Sözlüğü - 2004
İngilizce: profession, vocation, occupation
Bir kimsenin geçimini sağlamak için sürekli yaptığı; bilgi, eğitim veya yaratıcı güç gerektiren etkinlik.
Hemşirelik Terimleri Sözlüğü - 2015
İngilizce: profession
Kişinin, standartları belli bir eğitimle edindiği, toplumun belirli bir gereksinimine yanıt veren, uygulamaları bilgi, araştırma ve deney üstüne temellendirilmiş, görev yetki ve sorumlulukları yasalarla belirlenmiş, belirli ahlak kuralları olan ve bellirli bir ücret karşılığı yapılan hizmet.
Kelime Kökeni
Arapça slk kökünden gelen maslak مسلك "1. yol, rota, 2. (mec.) yöntem, fikir akımı, hayatta tutulan yol" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça sulūk سلوك "bir yolu izleme, yol alma, seyahat etme " sözcüğü ile eş kökenlidir. Daha fazla bilgi için süluk maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Meninski, Thesaurus (1680) ]