 |
| Meleager (2 mızrakla bir kayanın üzerinde oturuyor) ve Atalanta (ayakta) Kalidon yaban domuzu avından sonra dinleniyorlar. Pompeii'den antik fresk. |
Kalidon yaban domuzu avı, Yunan efsanesindeki en önemli kahramanca maceralardan biridir. Truva Savaşı'ndan önceki nesilde yapılmıştır ve o neslin diğer büyük kahramanca macerası Argonotlar Seferi yolculuğunu ile hemen hemen aynı zamanda olmuştur. Avın amacı, Kalidon domuzunu (Aetolia/Etolya domuzu da denir) öldürmektir. Domuz, Kral Oeneus, ayin esnasında Artemis'i onurlandırmayı unuttuğu için; tanrıça tarafından Aetolia'daki Kalidon'a zarar vermesi için gönderilmiştir. Meleager tarafından yönetilen avcılar, Yunanistan'ın önde gelen kahramanlarının çoğunu içerir. Çoğu anlatımda, postunu okla yaralayan büyük kadın kahraman Atalanta da vardır. Bu, bazı erkekleri çileden çıkarır ve trajik sonuçlar doğurur.
Yunan Mitolojisinde ve Sanatında Önemi
Kalidonya yaban domuzu avı sayısız kahramanı bir araya getirdiğinden -Helen kabileleri arasında klasik zamanlarda saygı gören birçok kişi vardır- klasik sanata doğal bir konu sunmuştur. Altın Post (Argonautika) arayışı veya sonraki nesilde gerçekleşen Truva Savaşı gibi, Kalidon yaban domuzu avı da birçok Yunan efsanesinin bir araya geldiği noktalardan biridir.
 |
| Roma frizi, Kalidon domuzu avı ( Ashmolean Müzesi, Oxford ) |
Mitoloji
Domuz
Kalidon domuzu, Yunan mitolojisinde belirli bir bölge ismi ile adlandırılan birkaç canavardan biridir. Artemis intikam almak için, Aetolia'da Kalidon şehrine domuzu göndermiştir ve dönemin birçok kahramanının katıldığı av ile öldürülmüştür. (Herakles, kendisine tanrıçanın gönderdiği Erymanthion domuzunun hakkından gelmesi ile bir istisnadır).
Orta-batı Yunanistan'daki Kalidon'un kralı Oeneus ("şarap adam"), her yıl hasat zamanı, tanrılara kutsal tepede kurbanlar sunardı. Bir yıl kral sunularına Büyük "Altın tahtın Artemis'ini" eklemeyi unuttu. Hakarete uğrayan Artemis "Yayların Leydisi", Kalidon kırsalında hayal edilebilecek en büyük, en vahşi yaban domuzunu serbest bıraktı.
Ovidius, domuzu şöyle tanımlar:
Kırlarına, bol otlu çayırlı Epir görmemişti
Bundan büyük bir boğa, ondan daha küçüktü
Sicilyadakiler bile. Kanlı yalımlar parlardı gözlerinde
Kalkık başı, korkunç bir mızrak ormanı gibi dikili
Tüyleri. Köpükler akar korkunç böğürmelerle göğsünden
Alevli. Hindistan fillerine benzerdi dişleri.
Ağzından yalımlar çıkar, yapraklan kuruturdu soluğu.
Bir olur çimlenen ekinleri eziyor. bir olur
Olgunlaşan; gözü yaşlı çiftçiyi güldürecek olan,
Ceres'in sungusu başakları kırar, ezer; harman da.
— Ovidius, Dönüşümler 8.284–289
Ovidius, yaban domuzunun kırsal kesime saldırdığını, üzüm bağlarını ve ekinleri yok ettiğini ve insanları şehir surlarının içine sığınmaya zorladığını da anlatır.
Strabon'a göre, yaban domuzunun, Theseus tarafından mağlup edilen Crommyonian Domuzu'nun yavruları olduğu rivayetini aktarır.
 |
| Kalidon domuzu, Sicyonian Hazinesi'nden parça, Delphi Arkeoloji Müzesi, Delphi, Yunanistan. |
Av
Oeneus, Yunanistan'daki en iyi avcıları aramaları için haberciler gönderdi ve onlara ödül olarak yaban domuzu postu ve dişlerini sundu.
Argonotların bazıları bu çağrıya yanıt verir, bunların arasında Oeneus'un oğlu Meleager de vardır. Özellikle avın başarısı için "boyun eğmez" Atalanta isimli avcı kadın da katılmıştır. Artemis bir ayıya dönüşerek Atalanta'yı emzir ve kendi varisi olması için avcı olarak yetiştirmiştir. Artemis burada amacından şaşmış gibi görünmektedir. Ya da amacı kızı göndererek erkekleri bölmeyi hedeflemiş olmasıdır. Ki öylede olur; başlarını Kepheus ve Ankaios'un çektiği birçok adam, bir kadınla avlanmayı reddetmiştir. Meleager, onları ikna etti.
 |
| Naucratis Ressamı tarafından Laconian siyah figürlü bir fincan, yaklaşık. MÖ 555 ( Louvre ) |
 |
| Calydon Avı ( Palazzo dei Conservatori, Roma) ile oyulmuş Vicovaro'dan Roma mermer lahit |
 |
| Giulio Romano'dan sonra Meleager et Atalanta |
Meleager domuzu öldürmesini rağmen, ödülü domuzu bir okla ilk yaralayan Atalanta'ya teklif etti. Ancak, erkeklerin söz konusu olduğu yerde bir kadının ödülü almasının utanç verici olduğunu düşünen amcaları, Meleager kabul etse de etmese de, doğum hakkı gereği ödülün kendilerine ait olduğunu söyleyerek deriyi ondan aldılar. Buna öfkelenen Meleager, amcalarını öldürdü ve deriyi tekrar Atalanta'ya verdi (Bibliotheke)
Ancak Meleager'in annesi Althaea, kardeşlerinin öldürüldüğünü öğrenince, Kaderden çaldığı odun parçasını ateşe atar ve öz oğlu Meleager'i öldürür. Böylece Artemis, Kral Oeneus'tan intikamını almış olur.
 |
| Raphael Regius'un Dönüşümler baskısı için gravür illüstrasyonu, Venedik, yaklaşık. 1518 |
Av sırasında Peleus yanlışlıkla ev sahibi Eurytion'u öldürdü. Av sırasında ve sonrasında, avcıların çoğu ganimetler için yarışarak birbirlerine saldırdılar ve böylece Tanrıça'nın intikamını almaya devam etmiştir. Homeros'a göre "tanrıça, Kuretler ve Aetolialılar arasında domuzun kıllı postu ve kellesi için kargaşa çıkarır."
Dinleyin, dostlar, anlatayım size, aklımda çok eski bir olay var: Kuretlerle savaşa dayanıklı Aitollar, Kalidon dolaylarında savaşır boğuşurlar. Aitollar güzel Kalidon ilini savunur canla başla, Kuretlerse Kalidon’u almak için yanar tutuşurlar. Altın tahtlı Artemis iş açar başlarına; sunmadı, diye bahçesindeki taze meyveleri, çok içerlemiştir Oineus’a. Öbür tanrılar yüzlük kurbanların tadını çıkarır, ulu Zeus’un kızıysa alamaz payını, Oineus ya unutmuş ya da akıl edememiştir, büyük bir suç işlemiştir yüreğinde. Kızar okçu tanrıça, Zeus’un kızı, bir yabandomuzu salar, ak dişli bir canavar, hayvan girer altüst eder bahçeyi, koca ağaçları söker dibinden, kökleriyle, meyveleriyle yere serer. vcılar, köpekler toplar Meleagros, Oineus’un oğlu, gelir yabandomuzunu öldürür. Öyle kocamanmış ki bu domuz, hakkından gelinemezmiş birkaç kişiyle. Almış çok insanın canını. Tanrıça hır çıkarır onun ölüsü yanında, kellesini, kıllı postunu bakalım kim alacak, der, Kuretler mi, ulu canlı Aitollar mı?
— Homeros, İlyada 9.Kitap
 |
| Meleager, avcılardan biri. Ciriti kırılmış ve yaban domuzu kayıp. ( Victoria ve Albert Müzesi ) |
Lakonya'daki Tegea'daki Athena Alea Tapınağı'nda korunan domuz derisi, Pausanias'ın MS 2. yüzyılda rivayete göre, "zamanla çürümüş ve artık tamamen kılsız" olan Calydonia Domuzu'nun derisi gördüğünü söyler. Ayrıca Pausanias, dişlerin, Augustus tarafından Marcus Antonius'nin yenilmiş müttefiklerinden ganimet olarak alınıp, Roma'ya götürüldüğünü belirtir; "Kalidon yaban domuzunun dişlerinden biri kırıldı", Pausanias, "geri kalanın imparatorun bahçelerinde, Dionysos'un kutsal alanında tutulduğunu ve yaklaşık yarım kulaç uzunluğunda olduğunu" ekler, Kalidon yaban domuzu avı, tapınağın ana alınlığının temasıdır.
Avcılar
İlyada'ya göre ava katılan kahramanlar Yunanistan'ın dört bir yanından toplanmıştır. Yunan şair Bacchylides, Meleager'ın kendisini ve diğer avcıları "Helenlerin en iyisi" olarak tanımlar.