Alexander Rothaug - Bir Periyi Kaçıran Centaur, 1905 civarı |
Lapitler (/ˈlæpɪθs/; Ancient Greek: Λαπίθα) Yunan Mitolojisinde efsanevi kavimdir. Memleketleri Teselya'da, Peneus Vadisinde ve Pelion Dağındadır. Cesur savaşçılar olarak bilinmektedirler.
Kralları Ixion'dan ötürü Centaurlar'la hem komşu hem de akraba sayılırlar.
Lapitler'in ünlü kralları arasında Caeneus, Coronus, İxion, Perinthoos, Polypoetes, Leonteus yer alır.
Lapitler, İlyada'da Truva savaşına Polypoetes ve Leonteus tarafından komuta edilen kırk savaş gemisi gönderirler.
İhion
Lapitlerin kralı Ixion'dur. Deioneus'un kızı Dia'ya talip olur ve kızı alması karşılığında çeşitli hediyeler vadeder. Ancak Dia ile evlendikten sonra sözünde durmaz. Bir de kayınbabasını öldürür. Üstüne bir de akrabasını öldürür. Kimse onu bu günahlardan arındırmak istemez. Zeus, İxion'a çok üzülür ve onu Olimpos'a yemeğe davet eder. Ancak İxion gider Hera'ya asılır. Buna çok kızan Zeus, ona Hera görünümde bulutlar gönderir. İşte bu birliktelikten sentorlar doğar. Daha sonra Zeus onu Tartarosta bir tekerlek üzerine bağlar ve alevler içinde yakar.
Jusepe de Ribera'nın Ixion'u (1632) |
Perinthoos
İxion'un oğlu Perithoos, Lapit kralı olur ve Argos kızı Hippodamia ile evlenir. Düğünlerine katılan sentorlar, kadınlara sarkıntılık ettiği için sentorlarla Lapitler arasında savaş çıkar. Bu savaştan Argonautika'da bahsedilir.
Sanat ve edebiyatta sıkça Centaur Çatışması işlenir (bknz: Centaurs Savaşı)
Centaur mozaiği - Google Sanat Projesi |
Karısı Hippodamia öldükten sonra, Hades'in eşi Persephone'yi kaçırmak ister ve arkadaşı Atina Kralı Theseus'tan yardım ister. Theseus'ta Spartalı Helen'i kaçırmak ister. Bu yüzden ilk önce Helen'i Sparta'dan kaçırırlar ve onu annesi Ethra'nın yanına bıraktıktan sonra birlikte yeraltına inerler. Yine Argonautika kitabında, onlar yer altında oldukları için ünlü Altın Post Argo seferine katılamadıklarından bahseder. Bu girişimleri tabi Hades tarafından fark edilir ve onları Tartaros'a mahkûm eder. Daha sonraları Herakles, 12. görevi olan Kerberos'u getirmek için yeraltına indiğinde Theseus'u kurtaracaktır ama Perinthoos sonsuza kadar orada kalacaktır.
Kentauromaşi
Perinthoos'un Hippodamia ile düğününe, kuzenleri kentaurlar da davet edilmiştir. Ancak şaraba alışık olmayan kentaurların vahşi doğaları ön plana çıkmıştır. İçlerinden bir tanesi gelin Hippodamia'yı kaçırmaya çalışınca savaş çıkar. Meydana çıkan savaşta Theseus, Lapitlerin yardımına gelir. Hippodamia'yı kaçırmaya çalışan kentaur'un (Eurytion) kulaklarını ve burnunu keserek onu dışarı atarlar. Bu savaş sonrası kentaurlar Teselya'nın kuzeybatısına sürülür.
Caenis
Lapit Caeneus, aslında Caenis adında genç bir kadındı ve Poseidon'un favorisidir. Caeneus'un isteği üzerine Poseidon onu bir erkeğe dönüştürdü ve Caeneus'u yenilmez bir savaşçı yaptı. Kentaur savaşında, Caeneus, Centaurlar onu kayalar ve ağaç gövdeleri ile ezene kadar yenilmez olduğunu kanıtladı. Yeryüzünün derinliklerinde zarar görmeden kayboldu ve kumlu kuşu olarak serbest bırakıldı.