dikmek ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
dikmek, -er (I)
1. -e, -i Bir cismi dik olarak durdurmak:
Bir yere direk dikmek.
2. -e, -i Yetiştirmek için bir bitkiyi toprağa yerleştirmek:
"Boş toprağa bir koru dikseniz otuz yılda gölge verir." - Falih Rıfkı Atay
3. -i Bardak, kadeh, testi vb. kapların içindekini bir çırpıda, bir solukta içmek:
"Doldurmasıyla kadehini dikmesi, gözünü kırpmadan tek yudumda devirmesi bir oluyor." - Attilâ İlhan
4. -e, -i Beklemek için birini bir şeyin başına getirmek:
"O günden sonra kapıya diktiği bir bekçiye iş çıkışları işçilerin üstlerini arattı." - Lâtife Tekin
5. -e, -i Top, taş vb.ni dikine havaya atmak.
6. -e, -i Yapı kurmak, inşa etmek.
7. -e, -i, spor Top vb.ni oyun alanında belirli bir yere koymak:
Oyuncu topu penaltı noktasına dikti.
dikmek, -er (II)
-i
Biçilmiş veya yırtılmış kumaş, deri, yara vb.ni iğneye geçirilmiş iplikle tutturmak:
Giysi dikmek.
Kelime Kökeni
Arapça mlw kökünden gelen imlāˀ إملاء "dikte etme, yazı yazdırma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice mlē מל "1. dolu, 2. herekeli yani sesli harfleri bildiren noktaları doldurulmuş yazı" sözcüğünün ifˁāl vezni (IV) masdarı olabilir; ancak bu kesin değildir. Bu sözcük Aramice/Süryanice #mly מלי "doldurma" kökünden türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Mukaddimetü'l-Edeb (1300 yılından önce) ]