diri ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
1. sıfat ► canlı, ölü karşıtı:
"Duydum, görmedimse de hortlayan ölüleri / Fakat hortlak diriden kimin vardır haberi?" - Faruk Nafiz Çamlıbel
2. sıfat Güçlü olan; zinde:
Diri bir adam.
3. sıfat Solmamış, pörsümemiş:
Diri çiçek. Diri yaprak.
4. sıfat Gereği kadar pişmemiş.
Kelime Kökeni
Eski Türkçe tir- "canlı olmak, yaşamak" fiilinden +Ig sonekiyle türetilmiştir. Eski Türkçe fiil Eski Türkçe tirig sözcüğünden evrilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
- tirig "canlı, diri" [ Orhun Yazıtları (735) ]
- tirilmek "hayatta kalmak, canlanmak" [ Irk Bitig (900 yılından önce) : yaglıg kamıç bulupan yalgayu tirilmiş [yağlı kaşık bulup yalayarak hayatta kalmış] ]
- tirlik "hayat, canlılık, yaşayış" [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ]
- dirlik "geçim, maişet" [ Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Anuñ elinden ne ölümüz ne dirimüz kurtulurımış. ]
- dirim "hayat" [ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) ]