ekstrapolasyon ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
İktisat Terimleri Sözlüğü - 2004
İngilizce: extrapolation
Bir zaman dizisinin kapsadığı dönemin veya verilerin dışındaki değerlerin geçmiş değerlerden hareketle tahmin edilmesi.
Kelime Kökeni
İngilizce extrapolation "1. bir metin içinden bir parçayı çıkarma, 2. (mantık ve matematikte) bilinen bir diziden hareketle dizinin bilinmeyen ögelerini çıkarsama" sözcüğünden alıntıdır. İngilizce sözcük İngilizce ve Latince extra "dışarı" ve İngilizce interpolation "metin içine parça ekleme" sözcüklerinin bileşiğidir. İngilizce sözcük Latince interpolare "içine katmak, donatmak" sözcüğünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için ekstra maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ c (1984) : üç yılın ücretlerini gözönünde bulundurarak ekstrapolasyon yöntemini kullandığını belirtiyor ]
Bu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilMatematikte ekstrapolasyon bilinen veri noktalarının ayrık kümesi dışında yeni veri noktaları oluşturma işlemidir.
YanıtlaSilEkstrapolasyon metotları
Doğrusal ekstrapolasyon
Doğrusal ekstrapolasyon bilinen verilerin sonunda bir teget doğrusu yaratıp bu doğruyu bu sınırdan daha ileriye uzatmak suretiyle elde edilir. Doğrusal ektrapolasyonun iyi sonuçlar vermesi şartları bilinen verilerin yaklaşık olarak doğrusal değişmeleri ve ektrapolasyonun bilinen verilerden cok daha uzak olmamasıdır.
Eğer ektrapolasyonu yapılacak x∗ noktasına en yakın olan iki veri noktası
(x₍ₖ₋₁₎, y₍ₖ₋₁₎) ve (xₖ, yₖ)
ise doğrusal ektrapolasyon şu fonksiyon ile verilir:
y(x∗) = y₍ₖ₋₁₎ + [(x∗ − x₍ₖ₋₁₎) / (xₖ − x₍ₖ₋₁₎)] · (yₖ − y₍ₖ₋₁₎)
Eğer x∗ noktası bu iki veri noktası arasında ise (yani x₍ₖ₋₁₎ < x₍∗₎ < x₍ₖ₎) doğrusal interpolasyon da aynı formül ile tanımlanır.
İkiden fazla veri noktasından da doğrusal ektrapolasyon mümkündür. Bu halde, regresyon ve benzeri teknikler kullanarak, seçilen veri noktalarından interpolasyon ile bir doğru bulmak için doğrunun eğiminin ortalaması bulunur. Bu doğru eğim tahmini ektrapolasyon için kullanılır. Bu bir doğrusal tahmin etmeye benzer.