Olta; genel anlamıyla iğne, beden ve yardımcı malzemelerin bir araya getirilmesiyle hazırlanan ve balık tutmaya yarayan düzenek. Daha özel anlamıyla ise mantara, kasnağa veya makaraya sarılı, olta takımının elde bulundurulan, kelebek mantarıyla fırdöndü arasında yer alan kısmıdır. Anlam ayrımını sağlamak amacıyla olta düzenekleri olta balıkçıları tarafından genellikle olta takımı, olta seti gibi tamlamalarla anılır.
Olta sözcüğü Türkçeye İtalyanca "gidip gelmek" anlamındaki volta sözcüğünden geçmiştir. Ancak "balık tutma düzeneği" anlamı Türkçeye hastır.
Oltanın bölümleri
- Uç (iğne)
- Dirsek (boyun)
- Beden (sırt)
- Pala
 |
| Basit bir olta düzeneği 1. Kamış 2. Misina 3. Şamandıra 4. Kurşun 5. İğne |
Olta parçaları
- Misina
- İğne
- Fırdöndü
- Kamış
- Makine
- Ağırlık (kurşun)
- Yüzdürücü (şamandıra)
- Klips
- Zil, Çıngırak
- Kamış ucu fosfor cubuğu
- Kamış sabitleme kazığı
Olta cinsleri
- Zoka
- Yünlü
- Seğirtme (sıyırtma)
- Kaşık oltası
- Sırtı
- Çarpma
- Çapari
olta ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
(o'lta), Rumca
1. isim Genellikle, bir olta takımının ava hazır bütünü:
"Çıplak ve kirli ayaklarını dubadan aşağı sallayan ve gözlerini oltasının ipinden ayırmayan çocuğun sebat ve iradesi Ömer’i düşündürdü." - Sabahattin Ali
2. isim Balık avlamada kullanılan, ucuna çengelli iğne takılı, çoğunlukla naylon tellerden veya at kuyruğu kılından yapılmış iplik:
"Oltanın ucuna bir şeyler takılmış olmalıydı." - Tarık Buğra
3. isim, mecaz Hile, düzen, oyun, yem:
"Ankara'nın sorumluları bu oltanın yabancısı değillerdi." - Tarık Buğra
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü - 2007
İngilizce: handline
1. İğne, beden ve yardımcı malzemelerin uygun dizayn ve teknikle bir araya getirilmesiyle hazırlanan araçlara verilen ad. 2. Mantara, kasnağa veya makaraya sarılı, olta takımının elde bulundurulan, kelebek mantarıyla fırdöndü arasında yer alan kısım.
Kelime Kökeni
İtalyanca volta "dönme, dolaşma, gidip gelme" sözcüğünden alıntıdır. Daha fazla bilgi için volta maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
- volta/olta "balık tutma aracı" [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco (1533) ]
- olta etmek "gidip gelmek" [ TDK, Tarama Sözlüğü (1800 yılından önce) : Beri-öte gidip gelmek manasındandır. Amed şüd etmek, olta eylemek ta'bir olunur. ]