 |
| eklem bacaklılar |
Arthropoda (arthros: eklem, podos: ayak), "eklemli ayaklılar" anlamına gelmektedir. Vücutları; baş (caput veya cephalo), göğüs (thorax) ve karın (abdomen) olmak üzere üç bölgeden meydana gelir. Her bölge çeşitli sayıda segmentten (parçadan) ibarettir. Vücudun her bir segmenti esnek bir deriyle birbirine bağlanmıştır. Vücut yüzeyi, sert bir madde olan kitinden meydana gelen bir dış iskeletle örtülüdür. Kitin, dış epitelin salgısıdır ve hayvanların büyümesi için zaman zaman değiştirilerek atılır. Ekstremiteler (bacak, kanat, duyarga ve ağız parçaları gibi hareket edebilen çıkıntılar) daima eklemli parçalardan meydana gelmiştir. Sindirim sistemi ön, orta ve arka bağırsak olmak üzere üç bölümden ve bunların çeşitli kalınlıktaki kısımlarından meydana gelir. Kan dolaşımı açıktır. Kan oksijen taşımayıp, besin maddeleri, artık maddeler ve hormonları taşır. Dolaşım sistemi, sırtta bir yürek ve ana damardan meydana gelir. Bazılarında sırt damarından kollar da çıkar. Sinir sistemi, birbirine bağlantısı bulunan gonglion adı verilen boğumlardan ibarettir.
Ayrı eşeylidirler. Karada, havada ve suda yaşarlar. İnce derililer vücut yüzeyiyle, sudakiler solungaçla, karadakiler de trakealarla (borular sistemi) solunum yaparlar.
Yaklaşık 700.000 - 1.000.000 kadar türü bulunmaktadır.
Eklem Bacaklıların bilimsel sınıflandırması
Âlem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Arthropoda (Eklem bacaklılar)
Eklem Bacaklılar'da Alt şubeler ve Sınıflar
- Alt şube Trilobitomorpha
- Trilobita
- Alt şube Chelicerata
- Merostomata
- Arachnida - örümceğimsiler
- Pantopoda - deniz örümcekleri
- Alt şube Crustacea - Kabuklular
- Branchiopoda - dallı bacaklılar
- Remipedia
- Cephalocarida
- Maxillopoda
- Ostracoda
- Malacostraca
- Alt şube Myriapoda - çok bacaklılar
- Chilopoda - çıyanlar
- Diplopoda - kırkayaklar
- Pauropoda
- Symphyla
- Alt şube Hexapoda - Altı ayaklar
- Insecta - Böcekler
- Takım Diplura
- Takım Collembola
- Takım Protura
Eklem Bacaklılar'da Duyarga
Eklem bacaklılar şubesinin altı bacaklılar (Hexapoda), çok bacaklılar (Myriapoda), kabuklular (Crustacea) ve soyu tükenmiş trilobitler (Trilobitomorpha) alt şubelerinde görülen, duyu organı olarak gelişmiş hareketli baş uzantısı olan duyargalar, diğer alt şubesi olan ve akrep, kene ve örümceklerin yer aldığı keliserliler (Chelicerata) alt şubesinde yoktur. Kabuklularda iki çift, diğer gruplarda bir çift duyarga bulunur.