gâvur kelimesinin kelime ve sözlük anlamı nedir?
Farsça gebr1. isim, din bilgisi Dinsiz kimse.
2. isim, din bilgisi Müslüman olmayan kimse:
"Onca yıl gurbetin kahrını, gâvurun ağzının kokusunu çekmiştik." - Muzaffer İzgü
3. sıfat, mecaz Merhametsiz, acımasız:
"Gâvur bana bir at parası vermeden kalkıp gidecek mi?" - Memduh Şevket Esendal
4. sıfat İnatçı.
Gâvur, Türkçede Müslüman olmayan kişileri belirtmek için kullanılan bir sıfattır. Osmanlı Devleti döneminde Farsça gebr sözcüğünden Türkçeye girmiş ve bu dönemde gayrımüslimleri, özellikle de Rumları nitelemek için kullanılmıştır.
1856 yılında Osmanlı Devleti içinde ilan edilen ve Osmanlı Devleti bünyesinde yaşayan, hangi dinden olursa olsun herkesin birbiriyle eşit haklara sahip olmasını öngören Islahat Fermanı ile birlikte, Gâvur sözcüğünün de içinde bulunduğu pek çok küçük düşürücü kelime yasaklanmıştır.
Sözcük Farsçadan ilk alındığında aşağılama ve hor gösteren bir anlam içermekteyken toplum arasında hızla yayılmış ve Arapça kâfir sözcüğü ile eşanlamlı olarak kullanılmaya başlanmış, hakaret güden anlamını büyük oranda korumuştur.
Gâvur sözcüğü Türkçe üzerinden Balkanlardaki pek çok toplumun da diline girmiştir. Bu sözcüğe Bulgarcada Gyaur, Rumencede Ghiaur, Sırpçada ve Hırvatçada Kaurin, Arnavutçada ise Kaurr denmiştir.