demir(III) fosfat

Demir(III) fosfat (ayrıca ferrik fosfat, İngilizce: Iron(III) phosphate), FePO₄ formülüne sahip inorganik bir bileşiktir. FePO₄'ün dört polimorfu ve dihidrat FePO₄·(H₂O)₂'nin iki polimorfu dahil olmak üzere birkaç ilgili materyal bilinmektedir.

Yapısı

FePO₄'ün en yaygın biçimi α-kuvars yapısını benimser. Bu nedenle P ve Fe tetrahedral moleküler geometriye sahiptir. Yüksek basınçlarda, oktahedral Fe merkezleri ile daha yoğun bir yapıya faz değişimi oluşur. Dihidratın iki polimorfunda, Fe merkezi iki karşılıklı cis su ligandları ile oktahedraldir.

Kullanımı

Demir(III) fosfat, organik tarım uygulamasında kullanım için onaylanmış birkaç mollussisitten biridir.

Çelik ve metal imalat süreçlerinde kullanılabilir. Metal bir yüzeye bağlandığında, demir fosfat metalin daha fazla oksidasyonunu önler.

Demir fosfat kaplamalar, temel olarak, demir veya çelik alt tabakaya yapışmayı arttırmak veya boyamak için taban kaplamaları olarak da kullanılır ve çoğunlukla paslanmaya karşı da kullanılır. Aynı zamanda bu yüzeylere kumaş, ahşap ve diğer malzemelerin yapıştırılmasında da kullanılabilir. Demir fosfat kaplamalar genellikle bir boyama veya toz kaplama işleminin bir parçası olarak uygulanır.

Demir fosfat, düşük bir elektronik iletkenliğine sahip olmasına rağmen lityum iyon pilde bir interkalasyon elektrodu olarak da kullanılabilir. Bununla birlikte, son yıllarda, bir elektrot malzemesi olarak kullanımı, malzeme mühendislerinin elektronik iletkenlik sorununu aştığı için giderek daha yaygın hale gelmiştir. FePO₄, termal stabilitesi ve iyi şarj döngüsü sayesinde elektrikli araçlardaki aküler için ideal bir elektrot malzemesidir.

Mevzuat

Avrupa Birliği'nde gıda katkı maddesi olarak demir(III) fosfata izin verilmez. 2007 yılında 2002/46 / EC direktifinde izin verilen maddeler listesinden geri çekilmiştir.

Güvenlik

Memelilerde demir fosfat göz, deri ve solunum yolu tahrişine neden olabilir ve yutulursa zararlı olabilir.

Organik Pestisit Olarak Kullanımı

Organik pestisit olarak kullanımı tartışmalıdır. Demir(III) fosfat içeren tuzak salyangoz yemleri, bahçecilikte oldukça yenidir ve tehlikeleri henüz tam olarak araştırılmamış veya anlaşılmamıştır.

Amerika Birleşik Devletleri'nde, demir fosfat içeren ürünlere belirtilmemiş EDTA (etilen-diamin-tetraasetik asit) ilavesi toksisiteyi büyük ölçüde arttırmaktadır.

Bu ürünlerin 2006 yılında İsviçre organik sertifikasyon kuruluşu (FiBL) tarafından gözden geçirilmesi, EDTA içerdiklerini keşfetti. Belirtilen ürünlerin metaldehit yemlerinden daha güvenli olmadıkları söylenmektedir.

Tanımlayıcılar
CAS numarası: 10045-86-0
PubChem: 24861
ChEBI: 131371
SMILES:
ChemSpider: 23244


Özellikleri

Molekül formülü: FePO₄
Yoğunluk: 3.056 g/cm³ (anhydrous)  -  2.87 g/cm³ (20 °C, dihydrate)
Erime noktası: 250
Çözünürlük (su içinde): anhydrous: insoluble  -  dihydrate: 0.642 g/100 mL (100 °C)

Termokimya

Isı sığası (C): 180.5 J/mol·K (dihydrate)
Standart molar entropi (S^o₂₉₈): 171.3 J/mol·K (dihydrate)
Standart formasyon entalpisi (Δ_fH^o₂₉₈): -1888 kJ/mol (dihydrate)


Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa)

Demir bileşikleri