 |
| İslam kaligrafisinde Hatice'nin adı |
Hatice bint Hüveylid (Arapça: خَدِيجَةُ بِنْتِ خُوَيْلِدٌ, d. y. 555 – ö. 619), İslam peygamberi Muhammed'in ilk eşidir. Müslüman olmadan önceki lakabı, "temiz, pak, arınmış" anlamlarına gelen Tâhire idi.
Hatice, Muhammed ile evlendiğinde Muhammed 25 yaşlarındaydı ve kendisi de rivayetlerin çoğuna göre 40 yaşında, kimi zayıf rivayetlere göre ise yirmili yaşlarının ortasında ya da sonundaydı. Babasının adı Hüveylid, annesinin adı Fatıma'dır.
{tocify} $title={İçindekiler}
Hakkında bilgi nedir?
- Doğum tarihi: y. 555
- Doğum yeri: Mekke
- Ölüm tarihi: 619 (63-64 yaşlarında)
- Ölüm yeri: Mekke
- Defin: Cennetü'l Muallâ, Mekke
- Eşleri:
- Ebû Hâle Hind bin Zürâre et-Temîmî
- Atîk bin Âbid el-Mahzûmî
- Muhammed bin Abdullah (595–619)
- Çocukları:
- Hind bint Atik
- Abdullah bin Atik
- Hala bin Ebu Hale
- Hind bin Ebu Hale
- Zeyneb bint Ebi Hala
- Kasım bin Muhammed
- Abdullah bin Muhammed
- Zeyneb bint Muhammed
- Rukiyye bint Muhammed
- Ümmü Gülsüm
- Fatıma
- Babası: Hüveylid bin Esad
- Annesi: Fatıma bint Zaida
- Dini: İslam
- Mesleği: Tüccar
Hayatı
Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak 555 civarında olabileceği tahmin edilmektedir. Kureyş kabilesindendir. Daha öncesinde iki kez evlenmiş ve ikinci kocasının ölümünden sonra kendi adına ticaret yapacak bir adam görevlendirmeyi âdet edinmişti. Daha önce hiç evlenmediği de rivayetler arasındadır.
Hatice, ücretle tuttuğu adamlarla Şam'a ticaret kervanları düzenlerdi. Ticaretle uğraştığı için kendisine Tacire denilirdi. Ayrıca ilk çocuğu Hind olduğu için künyesi de Ümmü Hind'dir.
Muhammed ile tanışması ve evlenmesi
20'li yaşlarının başında Muhammed, ticaret vesilesiyle Hatice ile tanıştı. Muhammed'in işindeki dürüstlüğünü ve başarısını işiten Hatice, kendisiyle ortaklık yapmak istedi ve Şam'a göndereceği kervanların birine başkan olarak Muhammed'i tayin etti. Hatice, Muhammed'in kervandaki yönetiminden çok memnun kaldı, şahsiyetinden de çok etkilendi. Rivayete göre, Hatice bir gün rüyasında gökteki Ay'ın evine girdiğini ve daha sonra koynuna girdiğini görmüş, bunun üzerine rüyasını kuzeni ve aynı zamanda Hristiyan bir rahip olan Varaka bin Nevfel ile paylaşmış ve kuzeni de, gelecek olan son peygamberin eşi olacağını müjdelemiştir. Suriye'ye giden kervanın dönüşünde, Muhammed'in yanında bulunan ve onu yol boyunca inceleyen Hatice'ye ait Meysere adındaki köle, Muhammed'in yolculuk boyunca bazı tuhaflıklar sergilediğini ve üstelik Busra kenti yakınlarındaki bir manastırda, yıllar önce ölen Rahip Bahira'nın yerine geçmiş olan Rahip Nestor isimli Hristiyan bir din adamının onun hakkında peygamberlik alameti verdiğini efendisi Hatice'ye anlatmıştır. Hatice de bu olaydan önce gördüğü rüyayı ve kuzeni Varaka'nın söylediği sözleri hatırlamış, Muhammed'in gelecek olan son peygamber olduğunu anlayıp evlenme teklif etmiştir. Muhammed de teklifini kabul etmiştir. Onun bu sırada 40, Muhammed'in ise 25 yaşında olduğu söylenir.
Kaynaklar, bu evlilikten Kasım, Abdullah, Zeyneb, Rukiyye, Ümmü Gülsüm ve Fatıma olmak üzere altı çocuğun doğduğunu belirtirler. Bunlardan, erkek çocukların hepsi çok küçük yaşta öldüler.
Hatice, Muhammed'e eş, iyi bir arkadaş ve danışman olmuştur. Kendisi, Muhammed'in peygamberliğini tanıyan ilk kişidir; dolayısıyla Müslüman olan ilk kadındır.
Ölümü
Kaynaklara göre Hatice, peygamberliğin dokuz ila onuncu yılında, yani Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicretinden yaklaşık 3 yıl önce, 619 yılında öldü. Öldüğünde yaklaşık 64 yaşındaydı. İslami kaynakların çoğu, Hatice’nin ölümünün Ebu Talib’in ölümüyle aynı yıl olduğunu söylemiş ve İslam literatüründe de bu seneye Hüzün Yılı adı verilmiştir.
Muhammed onu hiçbir zaman unutmadı, daima ondan ve onun âhlakından bahsetti. Muhammed, onu ölümünden sonra dahi daima hayırla anarak vefa göstermiştir.
 |
| Hatice'nin yok edilen Mekke'deki eski mezarı |