On İki İmam veya On İki İmamlar, İslâm Dîni'nin Şiî mezheplerinden biri olan İmâmiye-i İsnâ‘aşer’îyye (veya Onikiciler; fıkhî mezhep olarak Câferîlik ile Alevîlik) Onikicilik itikadındaki imâm silsilesine verilen addır. Ehl-i Sünnet vel Cemaat inancında da On İki İmamlar'a saygı gösterilir. Ehl-i Beyt'ten Ali ile başlayan On İki İmamlar; Muhammed'in torunlarından Hüseyin bin Ali'nin soyundan devam eder.
{tocify} $title={İçindekiler}
Şiîlik / Alevî-Câferî ve Sünnîlik arasındaki farklı görüşler
Ana maddeler: İmamet, Câferiyye Şiîliği, Onikicilik, Alevîlik ve Ehl-i Sünnet
İsnâaşeriyye'ye göre İslâm'ın meşrû halifeliği (velâyet gereği) On İki İmâm'a aittir. İmâmet adı verilen bu husus, Câferî fıkhının temel kaynağını oluşturur. Şiî ve Alevî-Câferî Müslümanların, Sünnîlerden farklı İmam Mehdi beklemektedirler. İmam Mehdi dışındaki İmâmı, Sünnîler kabul etmezler ve Bâtıl zannederek şiddetle reddederler. Fakat Sünnîlikte, Alevîlerin nesebi olan ve Alevî-Câferîlik'teki On İki İmamlar yerine, Sünnîlerin kendilerine halife seçtikleri Ebu Bekir, Ömer, Osman ve Muaviye'yi kabul ederler. Mehdî'nin ortaya çıkmasında görüşler farklıdır. Mâsum (günahsız ve hatasız olmak) sıfatının yalnız Peygamberlere has olduğu gibi, On İki İmamlar'ın herhangi hata veya günah işlemediklerinden dolayı On Dört Mâsum (günahsız ve hatasız olmak) denir ve kaynak olarak da Kur'an-ı Kerîm'deki Ahzâb Sûresi 33. Ayeti buna dair delildir.
Muhammed'inkiyle birlikte 12 İmam'ın kaligrafik temsili. |
On İki İmâm listesi
On İki İmâm, sırasıyla şu şekilde sıralanır:
No | İmâm Adı | Künyesi | Nesebi | Lâkabı | Yaşadığı tarihler |
---|---|---|---|---|---|
1 | Ali (علي) | Ebu-l Hasan (أبو الحسن) | İbn Ebu Talib (إبن أبي طالب) | Emir-el Mu'minin (أمیر المؤمنین) El-Mûrtezâ (Beğenilmiş, seçilmiş. Makbûl. Rağbet gören. Beğenilen.) (المرتضى) Birinci Ali | 599 – 661 |
2 | Hasan ibn Ali (ألحسن) | Ebu Muhammed (أبو محمد) | İbn Ali ibn Ebu Talib (إبن علي إبن أبي طالب) | El-Mûctebâ (Seçilmiş. Kıymetli) (ألمجتبی) İkinci Ali | 624 – 670 3–50 |
3 | Hüseyin ibn Ali (ألحسین) | Ebu Abdullah (أبو عبداللھ) | İbn Ali ibn Ebu Talib (إبن علي إبن أبي طالب) | Seyyid eş-Şühedâ (Şehidlerin efendisi) (سید الشھداء) Üçüncü Ali | 626 – 680 4–61 |
4 | Ali bin Hüseyin (علي) | Ebu Muhammed (أبو محمد) | İbn el-Hüseyin (إبن الحسین) | Zeyn el-Âbidîn (زین العابدین) (Secde eden; Dördüncü Ali | 658/9 – 713 |
5 | Muhammed el-Bakır (محمد) | Ebu Cafer (أبو جعفر) | İbn Ali (إبن علي) | El-Bâkır (ألباقر) (Alîm) Beşinci Ali | 676–734 57–114 |
6 | Cafer-i Sadık (جعفر) | Ebu cAbdullah (أبو عبداللھ) | İbn Muhammed (إبن محمد) | Es-Sâdık (ألصادق) (Dürüst) Altıncı Ali | 699–765 83–148 |
7 | Musa el-Kâzım (موسی) | Ebu İbrahim (أبو إبراھیم) | İbn Câfer (إبن جعفر) | El-Kâzım (ألکاظم) (Sâkin) Yedinci Ali | 745–799 128–183 |
8 | Ali er-Rıza (علي) | Ebu-l Hasan (أبو الحسن) | İbn Musa (إبن موسی) | Er-Rıza (ألرضا) (Lâtif) Sekizinci Ali | 765–818 148–203 |
9 | Muhammed el-Cevâd (محمد) | Ebu Cafer (أبو جعفر) | İbn Ali (إبن علي) | El-Cevâd (الجواد) Muhammed Takî (التقي) (Cömert) Dokuzuncu Ali | 810–835 195–220 |
10 | Ali Naki (علي) | Ebu-l Hasan (أبو الحسن) | İbn Muhammed (إبن محمد) | El-Hâdî (ألھادي), Ali en-Nakî (ألنقي) (Mürşîd, Hâlis) Onuncu Ali | 827–868 212–254 |
11 | Hasan-ul Askeri (ألحسن) | Ebu Muhammed (أبو محمد) | İbn Ali (إبن علي) | El-Askerî (ألعسکري) (Neferî) On birinci Ali | 846–874 232–260 |
12 | Muhammed Mehdi (محمد) | Ebu Kasım (أبو قاسم) | İbnül-Hasan (إبن الحسن) | El-Mehdi (ألمھدي) (Delil) On ikinci Ali | 868 255 |
Muhammed Mustafa, Ali el-Mûrtezâ ve Fatıma Zehra'nın isimlerini de ihtiva eden bir haliyle On İki İmâm'ın adlarının İslam hat sanatı ile yazılımı. |
Ayrıca bakınız
- On iki halife
- On iki havari
- Ondört Masum
- 14 Masum-u Pak
- İmam (İslâm)
- İmamiye