bey ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
bey (I)
1. isim Erkek adlarından sonra kullanılan saygı sözü:
"Eniştem Neyyir Bey'i kimin vurduğunu ben biliyorum." - Reşat Nuri Güntekin
2. isim Erkek özel adları yerine kullanılan bir söz:
Bir bey sizi aradı.
3. isim Eş, koca:
"İki yol var önünde, ya beyinin dilini öğrenirsin ya beyin senin dilini." - Tarık Dursun K.
4. isim As (II):
"Gerçekten de doktora bir bey ile iki yedili gelmişti." - Tarık Buğra
5. isim Erkek sıfatlarının hemen arkasına eklenir:
Doktor bey. Damat bey.
6. isim Aşığın çukur yüzünün arkasındaki yumru bölge.
7. isim, tarih Küçük bir toplumun veya küçük bir devletin başkanı:
Karaman beyi. Menteşe beyi.
8. isim, askerlik Komutan:
Alay beyi. Uç beyi.
9. isim, eskimiş Zengin, ileri gelen kimse, bay (I).
bey (II)
isim, eskimiş, Arapça beyʿ
Satma, satış.
Tarih Terimleri Sözlüğü - 1974
Türkçe: Emîr, İngilizce: Prince, Fransızca: Prince, Almanca: Fürst
Küçük bir ülkenin buyurucusu: Menteşe Beyi, Maskat Beyi gibi.
Kelime Kökeni
Soğd bğ "bey, efendi, reis, egemen, tanrı" sözcüğü ile eş kökenlidir. sözcük Avesta (Zend) dilinde baga veya bağa "bey, tanrı" sözcüğü ile eş kökenlidir. Bu sözcük Sanskritçe bhága "bey, hükümdar, tanrı" sözcüğü ile eş kökenlidir. Sanskritçe sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhag- "ihsan etmek, bahşetmek, yedirmek" fiilinden evrilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
bég "reis, şef, soylu kişi" [ Orhun Yazıtları (735) : beglik ogluŋun kul kıldıg, işilik kız ogluŋun küŋ kıldıg [beylik oğlunu kul kıldık, hanımlık kızını cariye kıldık] ]