Kitap, bir kenarından birleştirilerek dışına kapak takılmış yani ciltlenmiş, (kâğıt, parşömen vb. malzemeden üretilmiş) üzeri baskılı sayfaların bir araya gelmesiyle oluşan okumalıktır.
Bir "yapıta" ya da yapıtın bir bölümüne de kitap dendiği olur. Edebiyat, felsefe, bilimsel ve birçok alandaki yazıtların bir bütün halinde sunulduğu, genellikle kâğıttan yapılan ciltlenmiş nesnelere denir. Elektronik ortamda yayınlanan kitaplara ise e-kitap yani elektronik kitap denir. Kütüphanecilikte, dergi, bülten ya da gazete gibi süreli yayınlardan ayırt etmek için monograf olarak da adlandırılır.
Eskiden kâğıt yerine kil tablet, palmiye yaprağı gibi şeyler kullanılmış. Böylece kitabın yaprakları da bunlardan olmuş. Ama bunlardan hiçbiri bugün kullandığımız kâğıt kadar dayanıklı olmamıştır.
 |
| Bir kitap |
{tocify} $title={İçindekiler}
Etimoloji
Kitap sözcüğü Arapça bir sözcüktür. Aslı ketebe'den (yazmak) gelen kitab'dır (yazılı olan, yazılan). Türkçesi ise 'bitig' diğer yazılışlarıyla 'bitik' ya da 'betik'tir. Kaşgarlı Mahmud'un Bağdat'ta 1072 - 1074 yılları arasında yazdığı Türkçe Arapça sözlük olan Divânu Lügati't-Türk adlı yapıtında kitap sözcüğünün karşılığı Türkçe bitig olarak geçmektedir. Göktürkler'den kalan Orhun Yazıtları'nda da kitap sözcüğü bitig olarak geçer.
Kelime Kökeni
Arapça ktb kökünden gelen kitāb كتاب "yazılı şey, belge, kitap" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça katb veya kitābat كتب/كتابة "yazı yazma" sözcüğünün masdarıdır. (NOT: Bu sözcük Aramice/Süryanice kitābā כתבא "1. dikiş dikme, bağlama, raptetme, 2. yazı yazma " sözcüğü ile eş kökenlidir. )
Tarihte En Eski Kaynak
[ Atebet-ül Hakayık (1300 yılından önce) ]
Kitabın yapısı ve unsurları
Kitabın türü ya da amacına bağlı olarak (örn. ansiklopedi, sözlük, ders kitabı, vb.) yapısı değişse de kitabın genel unsurları şunlardır:
- Kapak (sert ya da karton cilt, tasarım)
- Biyografiler (Özgeçmişler)
- İç kapak sayfası (kitabın adını, yazarını, bazen ayrıca yayıncısı, yayın yeri ve tarihini içerir)
- Künye sayfası
- İthaf sayfası (bazen)
- İçindekiler
- Kısaltmalar
- Harita, resim vb. listesi
- Takdim
- Önsöz
- Giriş
- Ana içerik, kısımlar ve bölümler
- Sonuç
- Ekler
- Tablolar
- Notlar (dipnotları sayfalı değilse)
- Kaynakça
- Dizin daima sonda yer alır.
- Kronoloji
Kitapların korunma ve bakımı
19. yüzyıldan itibaren, Sanayi Devrimi'nin doğal sonucu olarak, selüloz esaslı endüstriyel kâğıt üretimi yaygınlaştı. Bu tür kâğıt, dokuma-lif esaslı kâğıttan çok daha ucuz olduğu için her türden kitabın genel okuyucuya büyük miktarlarda ve ucuz sunulmasını sağlamakla birlikte, asit içerdiği için zamanla bozulur.
Dolayısıyla, ancak 1950'lerde ortaya çıkan asitsiz (acid-free) ya da alkalin kağıda basılmamış kitaplar yok olma tehlikesi altındadır ve asitten arındırma işlemi gereksinirler. Kitaplar tercihen fazla ışık, özellikle de doğrudan güneş ışığı almamalıdır. Normalin üstünde ısı ve nem de kitaplara zararlıdır.
kitap ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
kitap, -bı
Arapça kitāb
1. isim Ciltli veya ciltsiz olarak bir araya getirilmiş, basılı veya yazılı kâğıt yaprakların bütünü:
"Ama ben, bir kitap üzerine bir fikir edinmek istedim mi o kitabı kendim okurum." - Nurullah Ataç
2. isim Herhangi bir konuda yazılmış eser:
"Acaba bir edebiyat kitabında hazır bir tarif bulamaz mıyız?" - Falih Rıfkı Atay
3. isim Kutsal kitap.
Kitaplıkbilim Terimleri Sözlüğü - 1974
İngilizce: book
Yazılmış ya da basılmış yaprakların bir araya getirilmesinden oluşan, 49 sayfadan az olmayan ve bir konuyu belirli bir düzen içinde sunan yapıt.