Temel, mimari bir yapıyı yere bağlayan ve yükleri yapıdan zemine taşıyan öge. Temeller genellikle sığ temel ya da derin temel olarak nitelendirilirler. Temel mühendisliği zemin mekaniği ve kaya mekaniğinin yapılardaki temel ögelerini tasarlamadaki uygulamasıdır.
 |
| Bir evin sığ temeli ile bir gökdelenin derin temelinin karşılaştırılması. |
temel ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
Rumca
1. isim Bir yapının toprak altında kalan ve yapıya dayanak olan duvar, taban vb. bölümlerinin tümü:
"Evin temelleri sökülüyor gibi sarsılıyor." - Halide Edip Adıvar
2. isim Bu bölümleri yapmak için kazılan çukur.
3. sıfat, mecaz En önemli, belli başlı, ana, taban, esas, asıl, baz:
"Devletin temel kanununun adı Anayasa'dır." - Burhan Felek
4. isim, mecaz Bir şeyin gelişimi için gereken ilk ögeler:
"Temelde sıradan bir Fransız vodviline dayanırdı oynadıkları oyun." - Necati Cumalı
Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü - 1968
Fransızca: fondement, Almanca: Fundament, Sockel
(Mimarlık) Toprak altında kalan, üzerine yapının anaduvarları çıkılan taş döşek.
Felsefe Terimleri Sözlüğü - 1975
Türkçe: esas, İngilizce: foundation, Fransızca: fondement, Almanca: Grund, Grundlage, Fundament, Latin: fundamentum
1. (Genel anlamda) Bir şeyin üzerinde temellendiği, kurulduğu şey (bir evin temeli, bir kurumun temeli vb.). 2. Tinsel nitelikte bir şeyin varsaydığı ve kendisine dayandığı ilke. (Ma tematiğin temeli, hukukun temeli, eğitimin temeli, ahlakın temeli vb. Ahlakın temeli, bir ahlak öğretisinde, ahlaksal doğruların kendisinden çıkarıldığı ilkedir; (ör. Epikuros'un ahlak felsefesinde bu ilke haz'dır). 3. Bütün bir bilgiler bağlamının kendisinden çıkarılabildiği en genel ve en yalın önerme; en genel önermelerden ve en genel düşüncelerden kurulmuş bir dizge. (Ör. Tümevarımın temeli, kendisinden biçimsel olarak olaylardan yasalara geçme hakkının çıkarılabileceği bir ilkedir.)
Kelime Kökeni
Yeni Yunanca themélio θεμέλιο "temel taşı, heykel veya sütun kaidesi" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen themélios líthos θεμέλιοσ (λίθοσ) deyiminden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca títhēmi, the- τίθημι, θε- "koymak" fiilinden türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
temel "ev kaidesi, bünyad" [ Yazıcıoğlu Ahmed Bîcan, Dürr-i Meknûn (1465) ]
temelli "kalıcı, köklü" [ Meninski, Thesaurus (1680) ]