 |
| Cleveland Museum of Natural History'de sergilenen iskeleti. |
Coelophysis, bundan yaklaşık 216 ila 196 milyon yıl önce yaşanan Triyas devrinin ikinci yarısında, günümüz Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısı ve ayrıca Güney Afrika ve Zimbabve'de yaşamış, Coelophysidae ailesinden bir bazal teropod dinozor cinsidir.
Coelophysis 3 metre uzunluğa kadar erişebilen küçük, ince yapılı ve karada yaşayan bipedal bir etçildi. Bilinen en eski dinozor cinsidir. Benzer hayvanlara ait dağınık numuneler dünya çapında bazı Geç Triyas ve Erken Jura oluşumlarında bulunmuştur.
C. bauri adlı tip tür, ilk olarak Edward Drinker Cope tarafından Coelurus cinsine verilmiştir. Daha sonra 1889 yılında tanımlanmıştır. Longosaurus ve Rioarribasaurus, Coelophysis ile sinonimdir. Başka bir dinozor cinsi olan Megapnosaurus da muhtemelen sinonimdir. Bu ilkel theropod, örnek bakımından en zengin dinozor cinslerinden biri olmasıyla bilinir.
Biyolojik sınıflandırması
- Âlem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Chordata (Kordalılar)
- Klad: Dinosauria (Dinozor)
- Klad: Saurischia
- Klad: Theropoda
- Familya: †Coelophysidae
- Cins: †Coelophysis Cope, 1889
- Tip tür: †Coelophysis bauri Cope, 1887
Türleri
- †Coelophysis bauri (Cope, 1887)
- †Coelophysis rhodesiensis? (Raath, 1969)
- †Coelophysis kayentakatae? (Rowe, 1989)
Sinonimler
Cins sinonimi
- Podokesaurus? (Talbot, 1911)
- Longosaurus (Welles, 1984)
- Rioarribasaurus (Hunt & Lucas, 1991)
- Gojirasaurus? (Carpenter, 1997)
- Camposaurus? (Hunt et al., 1998)
- Megapnosaurus? (Ivie, Ślipiński & Węgrzynowicz, 2001)
Tür sinonimi (C. bauri)
- Coelurus bauri (Cope, 1887)
- Tanystropheus bauri (Cope, 1887)
- Coelurus longicollis (Cope, 1887)
- Tanystropheus longicollis (Cope, 1887)
- Coelophysis longicollis (Cope, 1887)
- Longosaurus longicollis (Cope, 1887)
- Tanystropheus willistoni (Cope, 1887)
- Coelophysis willistoni (Cope, 1887)
- Rioarribasaurus colberti (Hunt & Lucas, 1991)
Popüler kültürde
Coelophysis, Maiasaura'dan (STS-51-F) sonra uzaya gitmiş ikinci - kuş olmayan - dinozordu. Carnegie Doğa Tarihi Müzesi'nden bir Coelophysis kafatası, 22 Ocak 1998'de atmosferi terk ettiğinde, STS- 89 görevini icra eden Endeavour Uzay Mekiği'nin içindeydi. Ayrıca Dünya'ya dönmeden önce Mir uzay istasyonuna götürüldü.
Coelophysis, 100 yaşın üzerinde olduğu için edebiyatta en çok bilinen dinozorlardan biridir. 1981'de New Mexico'nun resmi eyalet fosili olarak belirlendi ve şimdi New Mexico Doğa Tarihi Müzesi'nin logosunda yer alıyor.