İrin veya cerahat; organizmanın herhangi bir yerinde yangılanma sonunda ölmüş göze artıklarından ve bozulmuş akyuvarlardan oluşan, mikroplu ya da mikropsuz, genellikle sarımtırak renkte koyuca sıvı, cerahat. İrin farklı hayvan türlerinde değişik renklerle tanımlanmaktadır. Örneğin köpeklerde yaygın olarak rengi çikolata renginde ve koyu iken insanlarda ve geviş getirenlerde genellikle sarımtırak tondadır. İrinin temel bir özelliği de pH değerinin asit olmasıdır. Bu özelliği ile birlikte irin bulunan bölgeler anesteziye duyarsız hale de gelirler. Başka önemli bir özellik irin sınırlandırılarak kapsül içine alınır ve apse halini alır. İrin daima fistülize olma eğilimindedir. Yani bulunduğu bölgeyi bir şekilde terk etmek ister ki bu fistül denilen kanal/delik vasıtası ile olur. İrin, çok sayıda ölü nötrofillerden, mikroorganizmalardan ve fibrinden oluşan bir çeşit enkazdır. Bazen irin, bulunduğu bölgeden dolaşıma katılarak vücudun farklı yerlerine taşınıp orada apselere neden olabilir ki bu duruma Piyemi adı verilir. Piyeminin en korkulan sonucu beyine sirayet etmesi ve purulent meningitis, meningoencephalitis purulenta gibi ölüme neden olacak komplikasyonlardır.
 |
| Gözde irinli akıntı, conjunctivitis purulenta |
İrinin oluşmasında en önemli sebeplerden biri piyojen yani irin yapıcı mikroorganizmalardır. Bunlar başlıca Streptococcus pyogenes,Corynebacterium pyogenes ve Pseudomonas aeruginosa gibi bakterilerdir.
Oluşumuna göre irinler temelde iki şekilde sınıflandırılır. Bunlar; aseptik irin ve septik irin'dir.
- Aseptik irin: mikroorganizmalarla enfekte olmamış, buna karşın irkiltici gücü fazla olan maddelerin etkisi sonucu yıkımlanma ile karakterize yangısal cevabın sonunda oluşan irinlerdir.Örneğin terpentin ya da kroton yağı gibi maddeler deri altı verilirse -ki bu işlem veteriner hekimliğinde tespit çıbanı oluşturmak için kullanılır- aseptik bir irin oluşumu gözlenir.
- Septik irin: yukarıda bahsedildiği gibi piyojen mikroorganizmaların oluşturduğu yangısal yanıt ve enfeksiyon sonucunda oluşur ve piyemi denilen olgu ile kana karışarak vücutta değişik birçok dokuda irin, apse odakları oluşturur.
irin kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim
Organizmanın herhangi bir yerinde iltihaplanma sonunda ölmüş hücre artıklarından ve bozulmuş akyuvarlardan oluşan, mikroplu veya mikropsuz, genellikle sarımtırak renkte koyuca sıvı; cerahat, ufunet.
Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu - 1963
Türkçe: kıyh, Fransızca: pus
(biyoloji)
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü - 2007
İngilizce: pus
Organizmanın herhangi bir yerinde iltihaplanma sonunda ölmüş hücre artıklarından ve bozulmuş akyuvarlardan oluşan, mikroplu veya mikropsuz, genellikle sarımtırak renkte koyuca sıvı, cerahat, iltihap, pü.
Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü -
İngilizce: pus
Ölü veya canlı nötrofil granülositler, tek tük mononükleer hücreler, bakteriler, serum, antikorlar ve ölü dokudan oluşan proteinden zengin yangı ürünü, iltihap, cerahat.
Kimya Terimleri Sözlüğü - 1981
İngilizce: pus
##(cerahat )##
Mantık Terimleri Sözlüğü - 1976
İngilizce: pus
Ölü beyaz küreler, bakteriler, hücre artıkları ve doku sıvısından oluşan koyu kıvamdaki yangı ürünü sıvı. #(cerahat, püy)#
Kelime Kökeni
Eski Türkçe iriŋ veya yiriŋ sözcüğünden evrilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
iriŋ/yiriŋ "cerahat" [ Yenisey Yazıtları (1000 yılından önce) ]
irig "kabartı, irin" [ Mukaddimetü'l-Edeb (1300 yılından önce) ]