kahraman

 

kahraman

Kahraman, tehlike karşısında ustalık, cesaret veya güç özellikleriyle zorluklarla mücadele eden gerçek bir insan veya edebi eserin ana karakteridir. Klasik destanlara ait özgün kahraman tipleri, şan ve şeref adına böyle şeyler yapmaktadır. Öte yandan gurur ve şöhret gibi klasik hedefler yerine sıradan iyilik için büyük işler yapan Orta Çağ kahramanlarıyla modern kahramanlar da mevcuttur.

Kahraman kavramı klasik edebiyatta bulunabilir. Eski halk efsaneleri boyunca destansı epik şiirlerdeki ana veya saygın karakterdir. Genellikle askeri fetih için çaba sarf ederler. Kahraman tanımı zaman içinde değişmiştir. Merriam Webster sözlüğü kahramanı "büyük veya cesur davranışlar veya iyi nitelikler için takdir edilen bir kişi" olarak tanımlar. Kahraman örnekleri arasında Gılgamış, Akhilleus ve İfigenya gibi mitolojik figürler; Jeanne d'Arc, Giuseppe Garibaldi ve Sophie Scholl gibi tarihi figürler; Alvin York, Audie Murphy ve Chuck Yeager gibi modern kahramanlar; Superman ve Batman gibi kurgusal süper kahramanlar yer almaktadır.

Mustafa Kemal Atatürk
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye'de bir milli kahraman kabul edilir ve Türk Kurtuluş Savaşı'nın yanında Çanakkale Savaşı'ndaki rolü nedeniyle "Anafartalar Kahramanı" olarak bilinir.

{tocify} $title={İçindekiler}

İlk çağlar

Klasik bir kahraman, "şeref peşinde yaşayan ve ölen bir savaşçı" olarak kabul edilir ve büyüklüklerini "öldürdüklerinin görkem ve verimliliğiyle" ortaya koyar. Her klasik kahramanın hayatı, savaşta veya destansı bir arayış sırasında meydana gelen dövüşlere odaklanır. Klasik kahramanlar genellikle yarı ilahidir ve Aşil gibi, tehlikeli durum anlarında destansı karakterlere dönüşen olağanüstü yeteneklere sahiptir. Bu kahramanlar inanılmaz derecede becerikli ve yetenekli olsalar da genellikle kendini boş yere tehlikeye atan, felaketi davet eden, önemsiz meseleler uğruna takipçilerinin hayatını riske sokan ve çocuksu bir şekilde kibirlidirler. Antik zamanlarda insanlar kahramanları en yüksek saygıya ve en büyük öneme sahip olarak kişiler görüyorlardı; bu da kahramanların epik edebiyattaki önemini açıklamaktadır. Bu ölümcül figürlerin ortaya çıkması, ölümsüz tanrılardan ölümlü insanlığa uzanan eski bir dinleyici kitlesine ve yazarlara işaret etmektedir.

Jeanne d'Arc
Jeanne d'Arc, Yüz Yıl Savaşı'ndaki rolüyle Fransa’nın Orta Çağ Hristiyan kahramanı olarak kabul edilir ve bir Roma Katolik azizesi olarak kutsanmıştır.

Hektor, Troya prensi ve Homeros'un İlyada'sıyla bilinen Truva Savaşı'nda Troya için savaşan büyük bir savaşçıdır. Hector, Truva savunmasında "31.000 Yunan savaşçısını öldüren" Troyalıların ve müttefikleri lideri olarak hareket eder. Hector, sadece cesareti için değil, aynı zamanda soylu ve kibar yapısıyla da bilinir. Nitekim Homeros, Hektor'u barışsever, cesur, düşünceli, iyi bir evlat, koca, baba olarak betimler. Bununla birlikte, ailesel değerleri İlyada'daki kahramanlık istekleriyle büyük ölçüde çelişir çünkü hem Troya'nın koruyucusu hem de çocuğunun babası olamaz.

Efsanedeki kahramanlar genellikle tanrılara yakın ama tanrılarla çatışan ilişkiler kurmuştur. Böylece Herakles'in adı, tüm yaşamı boyunca Tanrıların Kraliçesi olan Hera tarafından eziyete uğramasına rağmen “Hera'nın yüceliği” anlamına gelir. Belki de en çarpıcı örnek, Poseidon'un kenti koruyan tanrı olarak kendisi yerine Athena'yı seçtiği için öldürdüğü Antina Kralı Erechtheus'tur. Atinalılar Akropolis'te Erechtheus'a taptıklarında onu Poseidon Erechtheus olarak çağırmışlardır.

Kahramanlık hikâyeleri ahlaki örnekler olarak hizmet edebilir.

Perseus ve Medusa'nın başı
Stabiae'deki bir Roma freskinde yer alan Perseus ve Medusa'nın başı. Orta Çağ ve modern kahramanların aksine klasik kahramanlar, halkın yararına olan işlerden ziyade saygınlık ve şöhret için büyük işler yapmışlardır.

Modern kurgu

Modern zamanlarda "kahraman" kelimesi bazen bir hikâyenin kahramanı veya standart tiplemeyi tarif etmek için kullanılır. Bu, kahramanlığın insanüstü beklentileriyle çelişebilecek bir kullanımdır. Lev Tolstoy'un aynı adlı romanının baş kahramanı olan Anna Karenina, buna tipik bir örnektir. Modern edebiyatta kahraman giderek daha sorunlu bir kavramdır.

kahraman kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?

Farsça ḳahramān

1. sıfat Savaşta veya tehlikeli bir durumda yararlık gösteren (kimse); yiğit:

      "Al bayrağa narin eller işliyor zafer / Uzaklarda yaralanır kahraman nefer" - Enis Behiç Koryürek

2. isim Bir olayda önemli yeri olan kimse:

      "Son golün kahramanının yüzü, öpülmekten tükürük içinde kalmıştı." - Haldun Taner

3. isim, edebiyat Roman, hikâye, tiyatro vb. edebiyat türlerinde yüksek nitelikleri veya örnek alınacak davranışları dolayısıyla okurların hayranlık duyduğu başkişi.

Tiyatro Terimleri Sözlüğü - 1966

İngilizce: hero, Fransızca: héros, Almanca: Held

Oyunun baş kişisi bk. protagonist.

Yazın Terimleri Sözlüğü - 1974

Fransızca: héros

Anlatı ya da oyunlarda önde gelen kişiler.

Edebiyat ve Söz Sanatı Terimleri Sözlüğü - 1948

Fransızca: Héros, Héroïne

Bir edebiyat eserinde, olayların merkezi durumunda olan kimse.

Gösterim Sanatları Terimleri Sözlüğü - 1983

İngilizce: protagonist, Fransızca: protagoniste, Almanca: erster Schauspieler, Protagonist

Bir oyunun gelişmesinde, seyirciyi kendiyle özdeşleştiren, en önemli oyun kişisi.

Kelime Kökeni

Farsça ḳahramān قهرمان  "İran mitolojisinde Şah Tahmasp"ın Qahtarasp tarafından tahtından mahrum edilen oğlu" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) kārframān "iş buyuran" sözcüğünden evrilmiştir. Daha fazla bilgi için kâr, ferman maddelerine bakınız.

Tarihte En Eski Kaynak

[ Seydi Ali Reis, Mirat-ül Memalik (1557) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski