Diplomat, dış temsilcilik, dış politikayla uğraşan ve ülkesini yurt dışında temsil etmekle görevlendirilen kimsedir. Vatandaşlarının haklarına ve çıkarlarına uygun olarak yabancı devletler ve uluslararası kuruluşlarla ilişkileri yürütmek üzere Dışişleri Bakanlıklarına bağlı olarak atanan kişidir.
Uygulanan uluslararası hukukta kavram olarak, dokunulmazlıklar ile ayrıcalıklar arasında bir ayrıma gidilmektedir. Dokunulmazlık kavramı genel yasalardan bağışık tutulmayı değil, fakat yargılama ve icra yollarının uygulamasından bağışık tutulmayı belirtmektedir. Buna karşılık ayrıcalık kavramı kabul eden devletin kimi yasalarının özünden bağışık tutulmayı, bunların özünün uygulanmamasını ifade eder. Diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıkları, 1. Diplomasi Temsilciliği Bakımından, 2. Diplomasi Temsilcilikleri ve Görevlileri bakımından olmak üzere iki kısma ayırabiliriz.
- Diplomasi Temsilciliği Bakımından ayrıcalık ve bağışıklıklar şunlardır:
- Elçilik binasının ve Araçlarının Dokunulmazlığı
- Elçilik Arşivlerinin Dokunulmazlığı
- Elçiliğin Haberleşme Serbestliği
- Elçiliğin Vergi Ayrıcalığı
- Elçiliğin Gümrük Ayrıcalığı
Diplomasi Temsilcileri ve Görevlileri Bakımından ayrıcalık ve bağışıklıklar ise,
- Kişi ve Aile Bireyleri Dokunulmazlığı
- Konut Dokunulmazlığı
- Yargı Dokunulmazlığı ya da Bağışıklığı
- Vergi Ayrıcalığı
- Gümrük Ayrıcalığı
Diplomatlar
- Büyükelçi
- Temsilci
- Mukim elçi
- Yüksek komiser
- Papalık elçisi
- Papalık temsilcisi
- Daimi temsilci
- Misyon başkanı
- Misyon başkanı yardımcısı
- Maslahatgüzar
- Konsolos
- İyi niyet elçisi
- Ataşe
- Askerî ataşe
- Basın ataşesi
- Kültür ve Tanıtma ataşesi
- Tarım ataşesi
- Bilim ataşesi
- Din ataşesi
- Eğitim ataşesi
- Ticaret ataşesi
![]() |
Sultan III. Ahmed, Fransız büyükelçisi Vikont d'Andrezel'i Topkapı Sarayı'nda kabul etmesiyle ilgili bir tablo, Jean-Baptiste Vanmour, 1724 |
diplomat ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
(l ince okunur), Fransızca diplomate
1. isim Dış politikayla uğraşan ve ülkesini temsil etmekle görevlendirilen kimse:
"Hem, bu çeşit amiyane işler diplomatın nesine?" - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
2. isim Teksir yapmak için kullanılan bir mumlu kâğıt türü.
3. isim, mecaz İlişkilerinde kurnaz, becerikli olan.
Kelime Kökeni
Fransızca diplomate "resmen atanmış görevli, elçi" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Yeni Latince diplomaticus ""resmi evraklı", berat veya tasdikname sahibi" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük Latince diploma "berat, tasdikname" sözcüğünden türetilmiştir. Daha fazla bilgi için diploma maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) ]