 |
| Bir hurufat kasası üzerinde, kumpasta dizilmiş hurufat. |
Dizgicilik metin malzemesinin, matbaada basılmak üzere, harfler (Ar. hurufat) ve boşluk (espas) gibi özel işaretleri temsil eden ayrık birimlerin (karakter) kullanılmasıyla, düzenlenmesidir. Yazının bütün olarak bir yüzeye kazındığı taş baskı gibi tekniklerde geçerli olmayan bu işlem, Gutenberg tarafından hareketli harflerin icadı ve modern anlamda matbaacılığın başlangıcıyla 15. yüzyılda doğmuştur.
Tipo baskı dönemi
Metal harflerin el ile kumpasta dizildiği uzunca bir dönemin ardından, 19. yüzyıl sonlarında, matris diye adlandırılan metal harf kalıpları kullanarak erimiş metal alaşımlar halinde döküm yapan sıcak dizgi makinaları ortaya çıkmıştır. Bu makinalar, dökümleri ayrık harfler ya da satırlar halinde yapan iki gruba ayrılır ve kendilerini geliştiren firmaların adlarıyla Monotype (Lanston Monotype Machine Company) ve Linotype (The Mergenthaler Linotype Company) diye anılır.
Fotodizgi
Ofset baskı teknolojisi 20. yüzyıl başlarından beri kullanılsa ve özellikle gazete basımında hakim duruma gelse de, dizgi konusunda 1970'lere kadar tipo teknikleri kullanıldı; bu teknikle hazırlanan prova baskıların filmleri çekilerek ya da özel baskı teknikleriyle dizgiden kalıp çıkararak ofset ve web kalıpları hazırlandı. Ancak 1970'lerden itibaren, harf şablonları kullanarak kimyasal emülsiyonlu yüzeylerin pozlanmasına, fotodizgiye geçildi. Ancak, hızlı teknolojik değişimler çağında bu yenilik de çok uzun süre hakim kalamayacak, karakterlerin fotofiziksel tanımlaması yerini tamamen sayısal ortamdaki tanımlamalara terk edecekti.
 |
| Linotype CRTronic 360 fotodizgi terminali. |
dizgicilik ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
dizgicilik, -ği
isim
Dizgicinin yaptığı iş; mürettiplik.