dönmek ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
dönmek, -er
1. nesnesiz Kendi ekseni üzerinde veya başka bir şeyin dolayında hareket etmek:
"İçeride anahtarın acı bir gıcırtıyla döndüğünü duydum." - Yusuf Ziya Ortaç
2. -e, -den Geri gelmek, geri gitmek:
"Ertesi gün aynı yoldan Bodrum'a döndük." - Halikarnas Balıkçısı
3. -e Yönünü belli bir tarafa doğru çevirmek:
"Babam birdenbire bana döndü." - Sait Faik Abasıyanık
4. -i Bir tarafa sapmak:
"Gülümseyerek bir köşeyi döndü." - Peyami Safa
5. -e Bir şeyi andıracak duruma girmek, benzemek:
"Dikmen yolları, mabede adak için gidenlerin yollarına dönmüştü." - Aka Gündüz
6. nesnesiz Sınıfta kalmak:
Çocuk çalışmazsa bu yıl döner.
7. -e Durumdan duruma geçmek, değişmek, olduğundan daha değişik bir durum almak:
"Erkekler tekaüt olunca çocuğa dönüyorlar." - Reşat Nuri Güntekin
8. -de Belirli bir yerde dolaşmak.
9. -de Kendini bir yandan bir yana çevirmek:
Yatağında sabaha kadar dönüp durdu.
10. nesnesiz Yönetilmek, düzene konulmak, çekip çevrilmek.
11. -e Söz konusu etmek, hatırlamak:
"Biz yine onun gençliğine, lise öğretmeni olduğu zamana dönelim." - Haldun Taner
12. -e Bırakılan bir konu veya işe başlamak.
13. nesnesiz, mecaz Hileyle, gizlice yapılmak:
"Burada bir şeyler oluyor, bir şeyler dönüyor ama anlayamıyorum." - Refik Halit Karay
14. nesnesiz, din bilimi İnanç, din veya düşüncesini değiştirmek:
"Annesinin İtalyan Yahudisiyken döndüğünü söylemişti." - Ömer Seyfettin
Gökbilim Terimleri Sözlüğü - 1969
Türkçe: devr, devrân, İngilizce: rotate, Fransızca: tourner, Almanca: sich drehen, rotieren
Dönme eylemi.
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
(Suyunu almamış bıçak) Kolayca bükülmek. (*Senirkent -Isparta)
Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu - 2007
return
Kelime Kökeni
Arapça mlw kökünden gelen imlāˀ إملاء "dikte etme, yazı yazdırma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice mlē מל "1. dolu, 2. herekeli yani sesli harfleri bildiren noktaları doldurulmuş yazı" sözcüğünün ifˁāl vezni (IV) masdarı olabilir; ancak bu kesin değildir. Bu sözcük Aramice/Süryanice #mly מלי "doldurma" kökünden türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Mukaddimetü'l-Edeb (1300 yılından önce) ]