fantezi ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
Fransızca fantaisie
1. isim Sonsuz, sınırsız hayal; fantazya (II).
2. isim Değişik heves, değişik beğeni, değişik düşünüş:
"Üstelik büyük bir taklit kabiliyeti ve fantezisi vardı." - Reşat Nuri Güntekin
3. sıfat Süslü ve türü değişik olan:
"Yerinden doğrulmuş fantezi ipek çoraplarını, yeni gömleğini gururla göstererek. gülüyordu." - Reşat Nuri Güntekin
4. isim, müzik Serbest biçimli beste veya alaturkada serbest biçimli şarkı.
Edebiyat ve Söz Sanatı Terimleri Sözlüğü - 1948
Fransızca: Fantaisie
Gerçeğin ve olanağın dışında olarak hayalin serbest işlemesi ve böylece meydana getirilen eser. (FANTEZİCİ, Fantasque, Fantaisiste; FANTEZİCİLİK, Fantastique; FANTEZİLİ, Fantasque, Fantaisiste).
Kelime Kökeni
Fransızca fantaisie "1. görüntü, hayal, düş, 2. düş gücü" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca phantasía φαντασία "görüntü, hayalât" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca phaínō φαίνω "1. aydınlanmak, görünmek, 2. aydınlatmak, görünür kılmak" fiilinden türetilmiştir. Yunanca fiil Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhā-n-yo- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *bhā-1 "parlamak, ışımak, aydınlanmak" kökünden türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
- fantazya "sahne gösterisi" [ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) : Fantazya: Ulvân, tantana, gösteriş, debdebe, süs... ]
- "ticari bir ürünün sıradışı e cazip modeli" [ İlan-ı Ticaret: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e İstanbul (1913) : Salon ve müsamere için fantezi ayakkabıları ]
- "hayal mahsulü" [ c (1936) : Pozitivizm haricinde kalan düşünce sistemleri fantezi midir ]
- "sıradışı erotik davranış" [ c (1966) : Fantezi olarak Charlotte Corday Marki tarafından kırbaçlanmaktadır ]