 |
| Elektrolizle arıtılmış (%99,97+) saflıkta demir parçaları ve karşılaştırma için yüksek saflıkta (99,9999 % = 6N) 1 cm3 hacminde demirden bir küp. |
Elektroliz; elektrik akımı yardımıyla, bir sıvı içinde çözünmüş kimyasal bileşiklerin ayrıştırılması işlemi. Bu değişiklik, maddenin elektron vermesinden (yükseltgenme); ya da almasından (indirgenme) kaynaklanır. Elektroliz işlemi, elektroliz kabı ya da tankı denen bir aygıt içinde uygulanır. Bu aygıt, çözünerek artı ve eksi yüklü iyonlara ayrılmış bir bileşiğin (→Elektrolit) içine birbirine değmeyecek biçimde daldırılmış iki elektrottan oluşur. Elektrotlar bir akım kaynağına bağlandığında meydana gelen gerilim (elektrik alan), iyonları karşıt yüklü elektroda (kutup) doğru hareket ettirir. Karşıt kutupta yükünü dengeleyen atom veya moleküller elektrotta çökelir veya elektrolit içindeki moleküllerle yeni reaksiyonlara girer. Yeni reaksiyona girme meyli daha fazladır. Örneğin sofra tuzu içeren elektrolitte anotta klor açığa çıkarken nötr sodyum atomları su moleküllerini etkileyerek katottan hidrojen açığa çıkmasına sebep olurlar ve elekrolitte sodyum hidroksit oluşur.
Elektroliz konusundaki 1800 yılında Anthony Carlisle ve William Nicholson, 1807 yılında Humphry Davy, 1833 yılında Faraday'ın keşifleri ve 1887 yılında Svante Arrhenius tarafından geliştirilen iyon teorisi, zamanımızın atom fiziğine temel teşkil etmişlerdir.
{tocify} $title={İçindekiler}
elektroliz ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
isim, fizik, Fransızca électrolyse
Bir elektrik akımının etkisiyle ortaya çıkan kimyasal ayrışma.
Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu - 1963
Türkçe: tahlil-i elektrikî, Fransızca: électrolyse
(fizik, kimya)
Metalbilim İşlem Terimleri Sözlüğü - 1972
İngilizce: electrolysis, Fransızca: électrolyse, Almanca: elektrolyse
Çözünmüş ya da erimiş durumda olan bir elektrolitin, elektrik akımı geçmesiyle iyonlarına ayrışması olayı.
Mantık Terimleri Sözlüğü - 1976
İngilizce: electrolysis
Kendiliğinden yürümesi mümkün olmayan bir kimyasal değişimin çözeltiden veya erimiş tuz içinden, kontrollü potansiyel altında elektrik akımı geçirilerek zorla meydana getirilmesi işlemi.
Kelime Kökeni
Fransızca électrolyse "kimyasal bir maddeyi elektrikle ayrıştırma" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca lýsis λύσις "çözme" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca lúō, lys- λύω, λυσ- "çözmek" fiilinden +sis sonekiyle türetilmiştir. Daha fazla bilgi için elektrik, analiz maddelerine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ c (1936) : küçük kasabaların tenviratı, elektroliz ve elektroşimi, telefon işleri gibi (...) ]