baldıran kelimesinin sözlük anlamı nedir?
isim, bitki bilimi
1. isim, bitki bilimi Maydanozgillerden, nemli yerlerde yetişen zehirli bitkilerin ortak adı, ağı otu, baldırgan (Conium maculatum).
"Döndüğümde karımın mezarını dolduran otları, baldıranları kendi elimle ayıkladım." - A. Gündüz
2. Bu bitkiden çıkarılan zehir, baldırgan.
Baldıran Kelimesinin Kökeni
< TTü baltır bitki gövdesi, sap +gAn2 ☼ TS xvi → baldırTarihte En Eski Kaynak
baldaran "bir tür zehirli otsu bitki, conium maculatum" [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ]
baldıran "aynı anlamda" [ Amrdovlat Amasyatsi, Ankidats Anbed (1481 yılından önce) ]
Kelime Kökeni
Türkiye Türkçesinde baltır "bitki gövdesi, sap" sözcüğünden +gAn2 sonekiyle türetilmiştir. (İlk kullanımı: TS xvi)
 |
| En bilinen baldıran türlerinden Conium maculatum. |
Bitki olarak baldıran, baldırgan ya da ağı otu; zehir olarak baldıran ise şeytantersi ya da yine baldırgan diye de bilinir.
Tıpta ağrı ve/veya spazm giderici olarak, örneğin siyatik ağrısı, tetanoz, sara (epilepsi), trigeminal nevralji ve kore hastalığı gibi rahatsızlıkların sağaltımında kullanılabilir.
Baldıran bilimsel sınıflandırması
Âlem: Plantae (Bitkiler)
Klad: Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad: Eudicots (İki çenekliler)
Klad: Core eudicots
Klad: Asterids
Klad: Euasterids II
Takım:: Apiales
Familya:: Apiaceae (Maydanozgiller)
 |
| Conium maculatum |
Cicuta
Conium
Oenanthe
Cins ve türler
"Baldıran" denildiğinde, üç farklı cins içinde yer alan bitki türlerinden herhangi biri ifade ediliyor olabilir. Bahsi geçen cins ve türler şunlardır:
Cins: Cicuta
Tür: Cicuta bulbifera
Tür: Cicuta douglasii
Tür: Cicuta maculata
Tür: Cicuta virosa
Cins: Conium
Tür: Conium chaerophylloides
Tür: Büyük baldıran (Conium maculatum).
Cins: Oenanthe
Tür: Oenanthe crocata - en zehirli Oenanthe türü; diğer türler için tıklayınız.