baldıran

Baldıran, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından olan ve nemli yerlerde yetişen bazı zehirli bitkilerin ve bu bitkilerden elde edilen zehirin ortak adıdır. Ünlü filozof Socrates'in de bu zehri içerek idam edildiği rivayet edilir.

Bitki olarak baldıran, baldırgan ya da ağı otu; zehir olarak baldıran ise şeytantersi ya da yine baldırgan diye de bilinir.

Tıpta ağrı ve/veya spazm giderici olarak, örneğin siyatik ağrısı, tetanoz, sara (epilepsi), trigeminal nevralji ve kore hastalığı gibi rahatsızlıkların sağaltımında kullanılabilir.

En bilinen baldıran türlerinden
Conium maculatum.

Baldıran bilimsel sınıflandırması
Âlem: Plantae (Bitkiler)
Klad: Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad: Eudicots (İki çenekliler)
Klad: Core eudicots
Klad: Asterids
Klad: Euasterids II
Takım:: Apiales
Familya:: Apiaceae (Maydanozgiller)

Conium maculatum

Cinsler
Cicuta
Conium
Oenanthe

Cins ve türler

"Baldıran" denildiğinde, üç farklı cins içinde yer alan bitki türlerinden herhangi biri ifade ediliyor olabilir. Bahsi geçen cins ve türler şunlardır:

Cins: Cicuta

Tür: Cicuta bulbifera

Tür: Cicuta douglasii

Tür: Cicuta maculata

Tür: Cicuta virosa

Cins: Conium

Tür: Conium chaerophylloides

Tür: Büyük baldıran (Conium maculatum).

Cins: Oenanthe

Tür: Oenanthe crocata - en zehirli Oenanthe türü; diğer türler için tıklayınız.

baldıran kelimesinin sözlük anlamı nedir?

isim, bitki bilimi
1. isim, bitki bilimi Maydanozgillerden, nemli yerlerde yetişen zehirli bitkilerin ortak adı, ağı otu, baldırgan (Conium maculatum).
"Döndüğümde karımın mezarını dolduran otları, baldıranları kendi elimle ayıkladım." - A. Gündüz
2. Bu bitkiden çıkarılan zehir, baldırgan.

Baldıran Kelimesinin Kökeni

Tarihte En Eski Kaynak
baldaran "bir tür zehirli otsu bitki, conium maculatum" [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ]
baldıran "aynı anlamda" [ Amrdovlat Amasyatsi, Ankidats Anbed (1481 yılından önce) ]

Kelime Kökeni
Türkiye Türkçesinde baltır "bitki gövdesi, sap" sözcüğünden +gAn2 sonekiyle türetilmiştir. (İlk kullanımı: TS xvi)