tür

tür kelimesinin kelime ve sözlük anlamı nedir?

1. isim Çeşit, cins:
      Yazı türleri.

2. isim, biyoloji Tür ortak özellikleri olan bireylerin tamamı, cinslerin ayrıldığı bölüm, janr:
      Aslan ve insan türleri.

3. isim, felsefe Kendi içinde bir birim olan ve üzerinde cins kavramının bulunduğu mantıksal kavram:
      Parça bütünün, cins türün yerine geçti mi daralma olur. Hayvan canlı varlık karşısında türdür, aslan karşısında cinstir.

4. sıfat Türlü:
      Bu tür davranışlar iyi değildir.


Tür Kelimesinin Kökeni
Türkiye Türkçesinde türlü sözcüğünden türetilmiştir.

Tür Kelimesi için Tarihteki En Eski Kaynak
tür "nevi, çeşit" [TDK, Felsefe ve Gramer Terimleri (1942)]

Tür, ortak özellikler taşıyan, aynı veya yakın gen havuzunda bulunan biyolojik gruptur.

Türlerin sınıflandırılmasında uluslararası ikili adlandırma sistemi benimsenmiştir. Bu sisteme göre her yeni türe Latince bir cins bir de tür adı verilir. Bu adlardan ilki tanımlanan türe akraba olan öbür türleri de içeren cinsi belirtir; ikincisi yalnızca bu türe özgü bir addır. Cinsin ismi daima büyük, türün ismi ise daima küçük harflerle italik yazılır.

Örneğin; Mavi ladinin bilimsel adı Picea pungens tir. Böylece yeryüzünün herhangi bir yerindeki bir bilim insanı bu türün Türkiye'de bulunan Picea orientalis (doğu ladini) ile yakın akraba olduğunu kolayca anlayabilir.Hatta bazı bilim adamları hala bulunmayan türlerin olduğunu söylemektedir.

Türlerin birbirinden farklı oluşunu onların kalıtsal yapısı saptar. Bunlar yapısal, biyokimyasal, fiziksel ve davranışsal ayrıcalıklar olabilir. Tüm bunlara diagnostik özellikler denir. Birbirine yakın türler, belirli bir coğrafik bölgede birbirinden yalıtılmakta ya da çiftleşme zamanlarının farklılaşmasıyla, farklı davranışlara sahip olarak birbirinden kopmuş fakat önceden aynı gen havuzuna sahip olan populasyonlardır. Bu yakın türler yapay koşullar altında birbiriyle çiftleşerek yavru elde edilebilir.

Türler sabit olmayıp kendi içinde daha alt birimlere ayrılabilir. Eğer bir tür iki veya daha çok alt tür veya varyete gibi alt taksonlara ayrılıyorsa bu türlere politipik tür eğer hiçbir alt türe ayrılmıyorsa buna monotipik tür denilir. Kimi durumlarda iki tür morfolojik bakımdan tamamen birbirinden ayrılmışlardır. Morfolojik bakımdan birbirinin benzeri olmasına karşın, üreme bakımından tamamen birbirinden ayrılmışlardır. Morfolojik bakımdan birbirinin aynı olduğu halde aralarında üreme engeli olan türlere ikiz tür adı verilir.


Ayrıca bakınız

• Türler sorunu
• Gen

Biyolojik sınıflandırma hiyerarşisinin sekiz ana taksonu. Aradaki küçük sınıflandırmalar gösterilmemektedir.