Hakikat Kapısı ile karıştırılmamalıdır.
Başlığın diğer anlamları için Doğruluk (felsefe) sayfasına bakınız.
Hakikât İslâmiyet'in mistik kollarından biri olan Sufilik'teki bir mertebenin adıdır.
{tocify} $title={İçindekiler}
Tasavvufta "Hakikāt"
Tasavvufta "Hakikāt" Allah ile insan arasında oluşan muhabbet neticesinde ve ancak bir tarikata girdikten sonra elde edinilen bilgi olarak tanımlanır.
Tasavvufta "Dört Mertebe"
Ana maddeler: Horasan Melametîliği, Dört Kapı Kırk Makam, Marifetullah, Tarikât ve Şeriat
Sufilikte bu mertebeler yükseliş sırasıyle aşağıdaki gibi sıralanırlar:
- Şeri'at mertebesi,
- Tarikat mertebesi,
- Hakikāt mertebesi,
- Mârifet mertebesi.
Tasavvufta "Hakikāt" mertebesinin yeri
Ana maddeler: Şeriat, Tarikat Kapısı, Hakikat Kapısı, Marifet Kapısı ve Marifetullah
Tasavvûfta "Hakikāt" mertebesi Marifetullah makāmına ulaşmadan evvelki üçüncü mertebe ya da durak olarak tanımlanmaktadır
 |
| Tasavvufta Marifetullah makāmına varmak için dört merhale kat'etmek gereklidir. Birinci Merhale şeriat olarak adlandırılır. İkinci Merhale Tarikât Kapısı'ndan geçilerek içine girilen "Tarikat" makāmıdır. Üçüncü Merhale Hakikāt Kapısı'ndan geçilerek erişilebien "Hakikāt" makâāı olarak tanımlanır. Son merhale olan ve sadece tasavvur edilebilen Gnostisizm ise ancak Mârifet Kapısı'ndan geçilerek erişilebilir ve Hakikāt'in tam merkezinde yer alır. İşte bu merkezde yer alan ve Dört merhalenin de Öz/Cevheri'ni teşkil eden mertebe "Mârifetullâh"(İrfân/Gnosis) makâmıdır. |
Ayrıca bakınız: Nakşibendîlik, Yesevîlik, Alevîlik, Bektaşîlik ve Mevlevîlik
TDK sözlük anlamı nedir?
hakikat, -ti
(haki:kat), Arapça ḥaḳīḳat
1. isim Gerçek:
"Ayık olmak yani bu hayatı yaşamıyormuş gibi hissetmenin dayanağını hakikat içinde bulmak gereklidir." - İsmet Özel
2. isim Gerçeklik.
3. zarf Gerçekten:
"Beni oyaladı lakin hakikat adamakıllı içerlemiş." - Memduh Şevket Esendal
Kelime Kökeni
Arapça ḥḳḳ kökünden gelen ḥaḳīḳat حقيقة "gerçeklik, doğruluk" sözcüğünden alıntıdır.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Atebet-ül Hakayık (1300 yılından önce) ]