Duygu, bireyin ruh hâlinde biyokimyasal (içsel) ve çevresel tesirlerle etkileşiminden doğan kompleks psikofizyolojik bir değişimdir. Kişiye özgü sağlık duyusunu belirleyen temel faktör olup, insanın günlük yaşamında merkezi bir rol oynar. Bu yüzden pek çok bilim dalı ve sanat biçimi tarafından araştırılmıştır. Duyguların sayısı ve sınıflandırılması konusu tartışmalıdır.
Etnograflar, her dilde aynı olmayan kültürlere özgü duyguları tanımlamışlar ve bunlar kültüre özgü duygu kavramları olarak adlandırılmıştır. Duygular her dilde ve kültürde farklı ifade edilmektedir. Taşıdığı değer farklılaşmakta, ifade sayısı azalmakta ya da artmaktadır. Bazı dillerde sadece basit ayrımlar varken bazı dillerde duygu ifade ayrımları binlerle ifade edilmektedir. Duygusal ifade ayrımlarına hâkim olan kişilerin topluluk psikolojisinde etkinlikleri artmakta, anlaşılabilme yetilerindeki gelişimlerle daha hızlı ilerleme kaydedebilmekte ve buna bağlı olarak duygusal ayrımların eğitsel entegrasyonu yoğun olan ülkelerde ilerleme daha hızlı olmakta. Duygu ayrımında rekor kırabilecek diller Farsça, Arapça, Çince gibi diller olmasına karşın bu dillerin konuşulduğu ülkelerin eğitsel yoğunlukları az olduğu için başarılı olma oranları çok düşük olan ülkelerdir.
{tocify} $title={İçindekiler}
İşlevi
Kişisel gelişimde önemli rol oynayan duygu dağarcığını geliştirmek için her dilde kullanılan farklı hislerin ifadesi, derecelendirmeler arasındaki doyum farklarının ve hatta karışımlarının bilinmesi için bu ifadeler ayrımlarıyla incelenmelidir. Duygu ve doyum hâllerinde bulunan kişilere takılan sıfatlar konusu da incelenerek duygu konusu kişilikte gelişir.
TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
1. isim Duyularla algılama, his:
Bitkilerde duygu var mı?
2. isim Belirli nesne, olay veya bireylerin insanın iç dünyasında uyandırdığı izlenim:
"Bu laflarda gerçek payı ne kadar çoksa duygu payı da ondan az değildir." - Burhan Felek
3. isim Önsezi:
"Yolunuzu değiştirmeniz lazım geldiğini de sezecek kadar bir duygum vardır." - Aka Gündüz
4. isim Nesneleri veya olayları ahlaki ve estetik yönden değerlendirme yeteneği.
5. isim Kendine özgü bir ruhsal hareket ve hareketlilik:
"Bütün bu hatıraların yerini bir tek duygu, fena bir duygu, 'fenayım, fena oluyorum, çok fenayım' duygusu kapladı." - Peyami Safa
Ruhbilim Terimleri Sözlüğü - 1974
Türkçe: ihtisas, İngilizce: sentiment, feeling
Belirli nesne, olay ya da kişilerin, bireyin iç dünyasında uyandırdığı izlenimler.
Eğitim Terimleri Sözlüğü - 1974
Türkçe: his, İngilizce: sentiment, Fransızca: sentiment
Belli bir uyaran karşısında genellikle güdü ve değerlerle ilişkili olarak belirip çoğu kez süreklilik ve tutarlılık gösteren, heyecandan daha zayıf bir uyarım biçimi.
Felsefe Terimleri Sözlüğü - 1975
Türkçe: his, İngilizce: feeling, sentiment, Fransızca: sentiment, Almanca: Gefühl
1. Yeniçağın usçu felsefesindeki anlamı: (Leibniz'te) karışık tasarım, bulanık, karanlık düşünme ve duyma. 2. Anlık ve istencin yanında, duyma yetisi, haz ve acıyı duyabilme olarak beliren üçüncü temel yetiye verilen ad. 3. Kendine özgü bir ruhsal devinim ve devinimlilik. Bu anlamda duygu: a. Belirli bir şeye yönelmiş özel bir duygu; b. Tümüyle duygu ve duygu durumu olabilir. Anlam ve kökenine göre daha kesin ayrımlar da yapılır: 1. Bedenin belli bir yerinde yerleşmiş olan duyumlar (duyu organları aracılığı ile; bunlar bir noktadadır, süresizdir ve duyum yönünden süreklilikleri yoktur. 2. Taşıyıcı temel yaşama duygusu; temel yaşama duygululukları ve temel duygulanımlar bunun özünü oluştururlar. 3. Özel ruhsal duygular (üzüntü). 4. Kendini ve kendi değerini duyma (aşağılık duygusu). 5. Tinsel duygular; a. durumsal (mutluluk), b. bir şeye yönelmiş, özellikle estetik, tinsel-düşünsel (şaşma, hayranlık) ve ahlaksal-toplumsal duygular (ödev duygusu, saygı).
Hemşirelik Terimleri Sözlüğü - 2015
İngilizce: emotion
Belirli bir nesne olay ya da kişi etkisiyle bireyin fizyolojik yapısında, bilişsel etkinliklerinde ve davranışlarında ortaya çıkan, artışla belirgin duyum ve uyarılmışlık hâli.
Kelime Kökeni
Türkçe dilinden alınan duygu kelimesi Bitkilerde duygu var mı? anlamındadır.
Tarihte En Eski Kaynak
Türk Dil Kurumu, TDK (1940 - ~)
Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve duygu kelimesinin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.