Sendika, çalışanların sosyal, ekonomik hak ve çıkarlarını korumak, sorunlarını çözme amacı ile kurulmuş ekonomik öğeler taşıyan, devlet, siyasi parti ve iktidar örgütlenmelerinden bağımsız örgütlerdir.
Sendikalar sanayi devrimi sonrası ortaya çıkan çalışanlarla işverenler arasındaki güç eşitsizliğini ortadan kaldırmak için oluşturulmaya başlamıştır. Sendikal yapılanma öncesi iş koşullarına itiraz, yardımlaşma dernekleri ve meslek sandıkları aracılığıyla olmuştur. Bugünkü anlamda sendikal örgütlenme ise önceleri belirli niteliğe sahip çalışanların oluşturduğu ve meslek sendikaları olarak tanımlanan bir yapıdan, sonraları niteliksiz işçilerinde yer aldığı genel sendikalara doğru bir evrim geçirmiştir.
Sendikal yapı, iş yeri temsilcilikleri temelinde şekillenmektedir. Şube ya da bölge merkezleri çatısı altında birleşen bu birimler en üstte Genel Merkez çatısı altında toplanmaktadır.
{tocify} $title={İçindekiler}
TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim, (sendi'ka), Fransızca syndicat
İşçilerin veya işverenlerin iş, kazanç, toplumsal ve kültürel konular bakımından çıkarlarını korumak ve daha da geliştirmek için aralarında kurdukları birlik:
"Sendikaya kayıtlı olan işçiye grev destekçisi olmak sendika emriydi." - Lâtife Tekin
Tecim, Maliye, Sayışmanlık ve Güvence Terimleri Sözlüğü - 1972
İngilizce: syndicate, Fransızca: syndicat
Sendikalar yasasına göre işçilerle işverenlerin ekonomik, toplumsal ve bilimsel çıkarları korunulma ve geliştirilme amacıyla uğraşıları yönünde kurulan örgütler.
İktisat Terimleri Sözlüğü - 2004
İngilizce: trade union
İşçi veya işverenlerin çalışma hayatlarındaki ortak iktisadi ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmek amacıyla tüzel kişiliğe sahip olarak kurulan kuruluş.
Hemşirelik Terimleri Sözlüğü - 2015
İngilizce: union
Üyelerinin sosyal ve ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla kurulan tüzel kişiliğe sahip örgüt.
Kelime Kökeni
Fransızca syndicat "ortak bir çıkarı korumak için kişi veya şirketlerin kurduğu birlik, meslek örgütü, kredi konsosriyumu" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Geç Latince syndicus "kayyım, alacaklıların haklarını temsil etmek için mahkeme tarafından tayin edilen kimse" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Eski Yunanca sýndikos σύνδικος "avukat, hukuki vekil, özellikle bir topluluğun haklarını savunan temsilci" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca dikē δικη "hukuk, yargı" sözcüğünden syn+ önekiyle türetilmiştir. Yunanca sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *dikā- biçiminden evrilmiştir. Bu biçim Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *deik- "işaret etmek, belirtmek, adını koymak, resmen ilan etmek" kökünden türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
"kredi konsorsiyumu" [ Kamus-ı Türki (1900) ]
"işçi birliği" [ Alemdar (1920) : Hükümet ve sendikalar - Berlin'de heyecan - Spartakistlerin faliyeti ]
Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve sendika kelimesinin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.