Armut, gülgiller (Rosaceae) familyasının Amygdaloideae alt familyasında sınıflanan Pyrus cinsine ait ağaç nitelikli bitki türleriyle, bu türlerden bazılarının aynı adlı pomaceous yenilebilir meyvesidir.
Armut dünya çapında üretilen ve tüketilen, ağaçta yetişen ve yazın sonundan ekim ayına kadar hasat edilen meyvedir.
Bazı armut türleri, yenilebilir meyveleri ve meyve suları için değerlenirken, diğerleri ağaç olarak yetiştirilmektedir.
Ağaç orta büyüklüktedir ve Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya'nın kıyı ve hafif ılıman bölgelerine özgüdür. Armut ağacı, yüksek kaliteli nefesli ahşap müzik aletlerinin ve mobilya üretiminde tercih edilen malzemelerdendir.
Dünya’da, hem şekil hem de tat bakımından farklı olan, bilinen yaklaşık 3000 çeşit armut yetiştirilir.
Meyveler taze, konserve, meyve suyu veya kurutulmuş olarak tüketilir.
Her iki yarı kürenin ılıman iklim kuşağı ülkelerinde yetiştirilen armut, dünyanın en önemli meyve ağaçlarından biridir. Armut ağacı tepeye doğru genişleyen ve olgunlaştığında 13 m'ye ulaşan boyuyla elma ağacından daha uzun ve daha diktir.
Armut, genellikle bir yaşındaki anaç armut fidanları üzerine aşılama ya da çelikleme yoluyla üretilir. Armut ağaçları oldukça uzun ömürlüdür (50-75 yıl) ve iyi bakılıp budanmazsa boyları iyice uzar. Dikildikten 4-7 yıl sonra meyve vermeye başlayan bir armut ağacı 8-10 yaşlarındayken 25–50 kg meyve verebilir.
{tocify} $title={İçindekiler}
Bilimsel sınıflandırması
- Âlem: Plantae (Bitkiler)
- Bölüm: Tracheophyta (Damarlı bitkiler)
- Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler)
- Takım: Rosales (Güller)
- Familya: Rosaceae (Gülgiller)
- Cins: Pyrus (Linnaeus, 1758)
Türleri
Batı Avrupa, Kuzey Afrika ve tüm Asya'da doğal olarak yetişen armutun dünyada yaklaşık 72 türü vardır:
P. acutiserrata – P. armeniacifolia – P. asiae-mediae – P. austriaca – P. × babadagensis – P. × bardoensis – P. betulifolia – P. boissieriana – P. bourgaeana – P. bretschneideri – P. browiczii – P. cajon – P. calleryana – P. castribonensis – P. chosrovica – P. ciancioi – P. communis – P. complexa – P. cordata – P. cordifolia – P. costata – P. daralagezi – P. demetrii – P. elaeagrifolia – P. elata – P. eldarica – P. fedorovii – P. ferganensis – P. georgica – P. gergeriana – P. glabra – P. grossheimii – P. hajastana – P. hakkiarica – P. hopeiensis – P. hyrcana – P. jacquemontiana – P. × jordanovii – P. ketzkhovelii – P. korshinskyi – P. mazanderanica – P. medvedevii – P. megrica – P. × michauxii – P. neoserrulata – P. nivalis – P. nutans – P. oxyprion – P. pashia – P. phaeocarpa – P. pseudopashia – P. pyrifolia – P. raddeana – P. regelii – P. sachokiana – P. salicifolia – P. sicanorum – P. × sinkiangensis – P. sogdiana – P. sosnovskyi – P. spinosa – P. syriaca – P. tadshikistanica – P. takhtadzhianii – P. tamamschiannae – P. terpoi – P. theodorovii – P. trilocularis – P. turcomanica – P. tuskaulensis – P. ussuriensis – P. vallis-demonis – P. × vavilovii – P. voronovii – P. vsevolodovii – P. xerophila – P. yaltirikii – P. zangezura
| Ülke | (milyon ton) | |||
|---|---|---|---|---|
Fotoğrafları
 |
| Armut çiçekleri |
 |
| Armut çiçeği |
 |
| Armutlar |
 |
| Çeşitli armutlar |
 |
| Armut ağacı çiçekleri |
 |
| Satılmak üzere hazırlanmış armutlar |
armut ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
armut, -du
Farsça emrūd
1. isim, bitki bilimi Gülgillerden, çiçekleri beyaz, Türkiye'nin her yerinde yetişen bir ağaç (Pirus communis).
2. isim, bitki bilimi Bu ağacın tatlı ve sulu, yumuşak, ufak çekirdekli meyvesi:
"Tavanda hevenk hevenk üzümler, elmalar, armutlar, ayvalar sarkıyordu." - Sait Faik Abasıyanık
3. sıfat, argo Çok bön, çok aptal.
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
Keçe üzerine ham ve renkli keçe parçalarından yapılan nakış. (*Yalvaç -Isparta)
Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998
İngilizce: pear, Fransızca: poire, Almanca: Birne, Latin: Pyrus communis
Gülgiller (Rosaceae) familyasından, ovaryumu alt durumlu, ülkemizde dokuz türü bulunan, meyvesi yendiği için kültürü yapılan, yaprağını döken bir tür bitki.
Kelime Kökeni
Farsça aynı anlama gelen amrūd أمرود sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen ūrmōd sözcüğünden evrilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
armud [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ]