Kepenek, çobanların omuzlarına aldıkları dikişsiz, kolsuz, keçeden üstlük. Boyun ve baş dışında vücudu örter. Diz kapağına kadar uzamaktadır. Üç parçadan oluşmaktadır ve bu parçaların biri sırt diğer ikisi ön parçalardır. Rengi genellikle aktır. Bazı kepeneklerin sırt veya ön taraflarında çeşitli motifler yer alır.
Yörük ve Türkmenler göçebe hayatta iken çobanlar tarafından yağışlı havalarda giyerler. Gece koyun ve keçi otlatırken çobanlar içinde uyur.
{tocify} $title={İçindekiler}
kepenek kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
kepenek, -ği (I)
isim
Çobanların omuzlarına aldıkları dikişsiz, kolsuz, keçeden üstlük, aba (II):
"Bu acayip meskeninde yaz kış kalın kepeneğe sarılmış otururdu." - Memduh Şevket Esendal
kepenek, -ği (II)
isim, halk ağzında
Pervane.
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
1. Keçeden yapılma kolsuz çoban giysisi. (Yukarıkaşıkara *Yalvaç -Isparta; Yeniköy, Esnemez, Dutlu, Erenköy, İnönü -Eskişehir; Abazlı *Bâlâ -Ankara; Yenikent *Aksaray -Niğde) 2. Keçe çoban yatağı. (Meyvebükü *Güdül -Ankara)
Kelime Kökeni
Moğolca kebenek "kalın yünden üstlük" sözcüğü ile eş kökenlidir. Moğolca sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) kapā "üst giysi, cübbe" sözcüğünden türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir. Daha fazla bilgi için kaban maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
"aba üstlük, çoban keçesi" [ İbni Mühenna, Lugat (1300 yılından önce) ]
[ Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Oğlana kara kepenek geydürmişleridi. ]
Ek Bilgi
qabā ve Geç Latince capa/cappa (aynı anlamda) biçimleriyle benzerliği ilgi çekicidir; ancak +enek ekinin yapısı açık değildir.