incir

 

İncir ağacı

İncir, dut familyası'ndaki küçük ağaç türleri olan Ficus caricanın yenilebilir meyvesidir. İncir, Akdeniz ve batı Asya'ya kadar yerlisi ağacı olup eski zamanlardan beri yetiştirilir. Şimdi hem meyvesi hem de süs bitkisi olarak dünya çapında yaygın olarak yetiştirilir. Ficus carica 800'den fazla tropikal ve subtropikal bitki içeren Ficus cinsinin tip türüdür.

İncir bitkisi, 7-10 metre (23-33 ft) boyuna kadar büyüyen, pürüzsüz beyaz kabuğu olan küçük yaprak döken bir ağaç veya büyük çalıdır.

Büyük yaprakları üç ila beş lobludur.

Meyvesi gözyaşı şeklinde (botanik olarak infructescence, bir tür çoklu meyvedir), 3-5 santimetre (1,2-2,0 in) uzunluğunda ve mora doğru olgunlaşabilen yeşil kabuğu ve çok sayıda gevrek tohum içeren kahverengi, tatlı ve yumuşak kırmızımsı eti vardır. Yeşil kısımların sütsü özü insan derisi için tahriş edici bir maddedir.

Kuzey Yarımküre'de taze incir mevsimi yaz sonundan sonbahar başlarına kadardır. Ilımlı mevsimsel donlara dayanırlar ve sıcak yaz karasal iklimlerde bile yetiştirilebilirler.

İncirler taze olarak yenebilir veya kurutulabilir veya reçel, rulo, bisküvi ve diğer tatlı türlerinde işlenebilir. Olgunlaşmış meyve taşınmadığı ve iyi muhafaza edilemediği için ticari üretimin çoğu kurutulmuş ve işlenmiş formlardadır. Çiğ incir, çok az protein, yağ ve mikro besin içeriği ile kabaca %80 su ve %20 karbonhidrat içerir. Orta derecede bir diyet lifi kaynağıdırlar.

2018 yılında dünya çiğ incir üretimi 1.14 milyon ton olarak gerçekleşti ve toplu olarak en büyük üreticiler Türkiye ve Kuzey Afrika ülkeleri (Mısır, Fas ve Cezayir) liderliğinde toplamın %64'ünü oluşturur.

İncir, dutgiller (Moraceae) familyasına ait olan incir cinsinin içerdiği yaklaşık 800 tür içinde ticari önemli meyve veren tek bitkidir. Dişi ve erkek olarak ağaçları ikiye ayrılır, aynı ağaç üstünde hem dişi hem de erkek nitelikli organlar bulunmaz. Dişi ağaçların meyvesi büyük ve fazladır, erkek ağaçların ise ufak ve az meyvesi bulunmakla meyvesi dişilerininki gibi yenilebilir lezzette de değildir ancak tozlaşma için gereklidir. Genelde tozlaşma için pek çok dişi ağacın yakınına sadece bir tane erkek ağaç dikilir. İncir bitkisinin çiçeklerinde tozlaşma olayı mazı böcekleriyle gerçekleşir. Bu olaya "Kaprifikasyon" denir.

Meyvelerinin besin değeri yüksektir. Meyvelerin bileşimini %30-40 şeker, A,B,C vitaminleri oluşturmaktadır.

İncir başlıca dış satım ürünümüzdür. Ege bölgesinde tarımda ön planda yer alır. Türkiye'de en fazla Aydın yöresinde yetiştirilir.

{tocify} $title={İçindekiler}

Bilimsel sınıflandırması


Sinonimler

  • Caprificus insectifera Gasp.
  • Caprificus leucocarpa Gasp.
  • Caprificus oblongata Gasp.
  • Caprificus pedunculata (Miq.) Gasp.
  • Caprificus rugosa (Miq.) Gasp.
  • Caprificus sphaerocarpa Gasp.
  • Ficus albescens Miq.
  • Ficus burdigalensis Poit. & Turpin
  • Ficus caprificus Risso
  • Ficus colchica Grossh.
  • Ficus colombra Gasp.
  • Ficus communis Lam.
  • Ficus deliciosa Gasp.
  • Ficus dottata Gasp.
  • Ficus globosa Miq. 1848 not Blume 1825
  • Ficus hypoleuca Gasp.
  • Ficus hyrcana Grossh.
  • Ficus kopetdagensis Pachom.
  • Ficus latifolia Salisb.
  • Ficus leucocarpa Gasp.
  • Ficus macrocarpa Gasp.
  • Ficus neapolitana Miq.
  • Ficus pachycarpa Gasp.
  • Ficus pedunculata Miq.
  • Ficus polymorpha Gasp.
  • Ficus praecox Gasp.
  • Ficus regina Miq.
  • Ficus rugosa Miq.
  • Ficus silvestris Risso
  • Ficus rupestris (Hausskn. ex Boiss.) Azizian

1771 yılında çizilmiş incir ağacı yaprakları ve meyve
1771 yılında çizilmiş incir ağacı yaprakları ve meyve

incir meyvesi
incir meyvesi

Üretimi

2018 yılında dünya çiğ incir üretimi 1,14 milyon ton olarak gerçekleşti. Dünya toplamının %27'si ile Türkiye ve Mısır, Fas ve Cezayir tarafından en büyük üreticiler toplamın %64'ünü oluşturur.

Kuru İncir (pişirilmemiş) 100g için besin değeri
kJ1041
protein3.30 g
yağ0.93 g
karbonhidrat63.87 g
lif9.8 g
şekerler47.92 g
demir_mg2.03 mg
calcium_mg162 mg
Magnezyum_mg68
Fosfor_mg67 mg
potasyum_mg680 mg
çinko_mg0.55 mg
C vitamini_mg1.2 mg
pantothenik_asit_mg0.434 mg
B6 vitamini_mg0.106 mg
folate_ug9 ug
tiamin_mg0.085 mg
riboflavin_mg0.082 mg
niasin_mg0.619 mg
Kaynak: ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verileri
İncir üretimi – 2018
Ülke(ton)
Türkiye
306,499
Mısır
189,339
Fas
128,380
Cezayir
109,214
İran
59,339
İspanya
47,750
Suriye
35,300
ABD
28,874
Tunus
25,696
Arnavutluk
24,448
Brezilya
23,674
Dünya
1,135,316
Kaynak: Birleşmiş Milletler FAOSTAT


incir kelimesi hakkında bilgi nedir TDK sözlük anlamı ve açıklaması ne?

Farsça encīr

1. isim, bitki bilimi Dutgillerden, asıl yurdu Akdeniz kıyıları olan, yaprakları geniş dilimli bir ağaç (Ficus carica).

2. isim Bu ağacın yaş veya kuru olarak yenilen etli, tatlı meyvesi, ballıdarı, yemiş.

Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998

İngilizce: fig, Fransızca: figue, Almanca: Feige, Latin: Ficus carica

Dutgiller (Moraceae) familyasından, sütlü, iki evcikli, çiçekleri etlenmiş çiçek tablası içinde bulunan ve etli kısım meyve olarak yenen, yapraklarını döken, erkek ve dişi bireyin ayrı ayrı bulunduğu ağaç formunda bir bitki.

Kelime Kökeni

Farsça ancīr أنجير  "1. delik, oyuk, 2. malum meyve" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) ancīr "incir" sözcüğünden evrilmiştir.

Tarihte En Eski Kaynak

[ ed. Borovkov, Orta Asya'da Bulunmuş Kuran Tefsirinin... (1300 yılından önce) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski