![]() |
Carnotaurus iskeleti, Prag |
Ceratosauria ("boynuzlu kertenkeleler"), Ceratosaurus ile kuşların son ortak atasının soyundan gelenlerin kladı olan Averostra'nın ayrılıp oluşturduğu iki ana neoteropod (Neotheropoda) kladından biridir – diğeri kuşları da bulunduran Tetanurae. Seratozorların, erken Jura Devri'nde diğer teropodlardan ayrıldığı düşünülür. Bilinen en eski seratozor, 199 milyon yıl öncesine tarihlenen Saltriovenator'dur. En son araştırmalara göre, Ceratosauria, esas olarak Güney Yarımküre'de bulunan Ceratosaurus, Elaphrosaurus ve Abelisaurus'u içerir. Bununla birlikte, en son çalışmalar, coelophysoidlerin ve dilophosauridlerin diğer seratozorlar ile birlikte klad oluşturmadığını ve dilophosauridlerin bu grubun dışında bırakılması gerektiğini göstermiştir.
Ceratosauria, adını 1884 yılında O. Charles Marsh tarafından tanımlanan Ceratosaurus nasicornis türünden alır. Geç Jura döneminden orta derecede büyük bir avcı olan Ceratosaurus nasicornis, keşfedilen ilk seratozordu. Seratozorlar, daha büyük Carnotaurus ve önemli ölçüde daha küçük noasauridler gibi bazı istisnalar dışında, genellikle orta büyüklüktedir. Ceratosauria'nın başlıca tanımlayıcı özellikleri, süslemesi veya yüksekliği artmış sağlam bir kafatası ve kısalmış kollarıdır. Bu özelliklerin her ikisi de genellikle grubun abelisauridler gibi sonraki üyelerinde vurgulanırken, C. nasicornis gibi daha bazal türlerde ve diğer bazal teropodlarda daha rahat görülmektedir. Seratozoriyen fosil buluntularının oldukça parçalanmış olması, Ceratosauria'nın özelliklerinin, diğer neoteropodlarla ilişkilerinin ve erken tarihinin gizemli ve oldukça tartışmalı kaldığı anlamına gelmektedir.
Biyolojik sınıflandırması
- Âlem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Chordata (Kordalılar)
- Klad: Dinosauria (Dinozor)
- Klad: Saurischia
- Klad: Theropoda
- Klad: Averostra
- Klad: †Ceratosauria (Marsh, 1884)
Alt grupları
- †Berberosaurus
- †Fosterovenator?
- †Saltriovenator
- †Neoceratosauria
- †Austrocheirus?
- †Abelisauroidea
- †Ceratosauridae
![]() |
Masiakasaurus'un iskelet rekonstrüksiyonu |
Filogeni
Aşağıdaki kladogram, Diego Pol ve Oliver WM Rauhut tarafından 2012'de yapılan bir analiz sonuçlarına göre uyarlanmıştır.
Ceratosauria |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Limusaurus'un ontojenisi üzerine 2017 tarihli bir makalede farklı bir sonuca varıldı. Diğer analizlerden farklı olarak, Noasauridae, Ceratosaurus'tan daha bazal olarak yerleştirildi ve Ceratosaurus tanım gereği Abelisauridae'nin içindeydi. Bu daha sonra, Abelisauridae ve Ceratosauridae familyalarını içeren yeni bir küme Etrigansauria adını veren seratozor paleobiyolojisi üzerine bir 2018 makalesinde genişletildi. Aşağıdaki kladogram, makalede gösterilen en son filologların bir fikir birliği ağacıdır.
Ceratosauroidea |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dağılımı
Seratozorlar, Erken Jura Devri'nde ayrılan küresel bir nüfusa sahip görünüyordu. Bununla birlikte, Kretase'deki Laurasia'dan büyük ölçüde kaybolmuş gibi görünüyorlar, keşfedilen birkaç örnek muhtemelen Gondwana'dan yeniden getirilmişti. Kretase sırasında Kuzey Amerika'da doğrulanmış hiçbir ceratosaur örneği bulunamamıştır.
Abelisauridler, Gondvana'da özellikle de Kretase'de büyük başarı elde etti. Bazı Gondwanalı ve Lavrasyalı örnekleri yakın zamanda bulunmuş, Geç Jura'ya ve hatta muhtemelen Orta Jura'ya tarihlendirilmiştir ve abelisaurid zaman çizelgesini büyük ölçüde genişletmiştir. Bazı paleontologlar, büyük bir çölün abelisauridleri Jura döneminin sonlarına kadar güney Gondwana'da kilitli tutmuş olabileceğini öne sürdüler. Korelasyon veya nedensellik olsun, büyük ölçüde geç Kretase ceratosaurların az bazal tetanuran (Afrika) ya da coelurosaur (Kuzey Amerika ve Asya) nüfusun çoğunlukta olduğu bölgelerde bulunduğunu gözlenmiştir.