denk

denk, -gi (I)

1. isim Yük hayvanlarının sağ ve soluna konulan iki yük parçasından her biri:

Yükün bir dengi fasulye, bir dengi nohut.

2. isim Yatak, yorgan, kumaş vb. eşyanın sarılıp bağlanmış biçimi; balya:

"Denklerin üstünde zayıf bir delikanlı hazin bir ayrılık türküsü çağırıyor." - Yusuf Ziya Ortaç

3. isim, fizik Destekleri paralel, yönleri aynı, şiddetleri eşit bulunan güçler.

denk, -gi (II)

1. sıfat Ağırlık bakımından eşit olan.

2. isim, eskimiş 0,80175 gram olan ağırlık ölçü birimi.

3. sıfat, mecaz Nitelik yönünden birbirine eşit olan, uygun olan; bedel:

"Çok aradım bulamadım dengimi / Elvan çiçeklerden aldım rengimi" - Halk türküsü

4,875 gram ağırlığındaki miskal'in dörtte birine denk olan eski bir ağırlık ölçüsü.

Türkçe: muadil, Fransızca: équivalent

(fizik)

Türkçe: balya, İngilizce: balle, Fransızca: balle

Tecim eşyasının, çember ve demir tellerle bağlanmışı.

İngilizce: bale

Balya.

Eski Türkçe teg- veya ten- "değmek, eşdeğer olmak, gibi veya kadar olmak" fiilinden türetilmiştir.

Tarihte En Eski Kaynak

teŋ "eş, gibi, yaşıt (edat ve sıfat)" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ]
teŋ "uygun ("denk gelmek" anlamında" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) : teŋsizde tegirmen turgursa yarağsızda yar barır [uygunsuzda değirmen yapsa faydasızda yar (değirmen kolu) gelir] ]
teŋ "göl, bataklık ("yatay düzlem" anlamında)" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ]
deŋlü "denli, kadar" [ TDK, Tarama Sözlüğü (1400 yılından önce) : yani Rabbin şol deŋlü atâ éde ki sen razı olasın ]
deŋ "terazinin veya hayvan yükünün hafif tarafına konan denge taşı" [ Mütercim Asım, Burhan-ı Katı Tercemesi (1798) ]
deŋsiz "münasebetsiz, uygunsuz" [ Meninski, Thesaurus (1680) ]
denklem "eşitlik" [ c (1939) : Muadelenin Türkçe'de karşılığı bu sene için denklemdir. ]

Lütfen yorumunuzu Türk dil kurallarına uygun ve konu ile alakalı şekilde yazınız. Yorumlar denetimden sonra yayınlanacaktır.