velayet ne demek? TDK anlamı ve açıklaması
(vela:yet, l ince okunur), Arapça velāyet
1. isim, eskimiş ► velilik.
2. isim, eskimiş ► otorite.
3. isim, eskimiş ► yetke.
Kelime Kökeni
Arapça wly kökünden gelen walāyat ولاية "1. yakın olma, yanında olma, 2. koruma ve kollama, gözkulak olma, bir sorumluluk üstlenme, bir işin başında durma, velilik, valilik, evliyalık" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça waliya ولى "yakın idi, yanında idi, gözetti, yönetti" fiilinin masdarıdır.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Dede Korkut Kitabı (1400 yılından önce) : Korkut velayet ıssı idi. ]
Velâyet ya da Evliyâlık, İslâm'da Allah'a dost veya Allah için dost olan kimselerin dindeki konumunu tanımlamak için kullanılan dini terim.
YanıtlaSilKur'ân-ı Kerîm'deki anlamı
Allah-u Zülcelâl, veli kullarını her an gözetir, korur ve bir an bile onları kendi nefisleriyle başbaşa bırakmaz. Veli, Allah'a yakın olan kimsedir. Kurbiyyet, yani Allah'a yakınlık; mekân olarak değil, marifetullahta istiğrak, O'nun kudretine, âzametine tam iman, zikr-i daim ve hakikî kulluktur. Çünkü, Allah-u Zülcelâl âyet-i kerimede şöyle buyurmuştur:
“Allah, iman edenlerin velisidir. Onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır.” (Bakâra; 257)
Velâyetin şartı; Kur'an ve Sünneti muhafâzadır, tam tatbik etmektir. Velâyet iki kısımdır: Velâyet-i Âmme; bütün mü’minler için geçerlidir. Velâyet-i Hâssa, Seyr-i sülûk erbabına ait velayettir ki; kulun Hak'ta fenasından ve Hak'la bekasından ibaret bir hâldir.
İsmâilîyye mezhebindeki anlamı
Ayrıca Şiîliğin İsmâiliyye mezhebinde Ali bin Ebu Talib'in İslâm peygamberi Muhammed bin Abdullah'ın tek vasisi olduğunu kabul ederek onun velâyetine inanmak ve velâyetin sona ermeyip onun soyundan devam ederek günümüze kadar ulaştığını ve sadece onun soyundan gelen İsmâili cemaat önderlerine bağlanarak Allah'ın rızasının kazanılacağını benimsemek bu mezhep için ibâdetsel bir şart olarak ön görülmüştür.