Takas veya trampa, herhangi bir değişim aracı kullanılmaksızın, mal ve hizmetlerin diğer mal ve hizmetlerle değiş tokuş edildiği bir ticaret tipidir.
Henüz parasal bir sistem kurmamış topluluklarda görülebileceği gibi, modern ekonomilerde de parasal sistemin yanı sıra varlığını sürdürmektedir. Ancak, takasın parasal ticaretin yerini alması, parasal sistemin çöktüğü zamanlarda (örneğin hiperenflasyon dönemi) mümkün olabilmektedir.
Mal ve hizmet alışverişinde, para kullanılmaya başlamadan önce, insanların, ihtiyaç duydukları veya arzu ettikleri mal veya hizmetleri, ellerindeki veya üretebildikleri, sağlayabildikleri mal veya hizmetler karşılığında alıp satmasına dayanan işlemdir.
Satım sözleşmesine benzemekle birlikte, ondan farklı olarak satıcının temin ettiği bir mal ya da hak karşılığında alıcının para yerine başka bir malın mülkiyetinin ya da hakkın geçişini üstlenmesidir.
Trampa sözleşmesiyle taraflar edimleri karşılıklı olarak değiştirdiklerinden tam iki tarafa borç yükleyen sözleşme çeşitlerinden biridir ve satım sözleşmesine olan benzerliği nedeniyle borçlar kanununda trampaya da satış sözleşmesine uygulanan hükümlerinin kullanılacağı düzenlenmiştir.
{tocify} $title={İçindekiler}
TDK sözlük anlamı nedir?
Arapça taḳāṣṣ
1. isim Değişim.
2. isim, ticaret İki ülke arasında yapılan alışverişin karşılıklı olarak malla ödenmesi.
İktisat Terimleri Sözlüğü
İngilizce: barter
1. Malın malla değişimi. 2. İki ülke arasında olmak üzere dışsatım ve dışalımı yapılan mal, hizmet veya teknoloji aktarımı bedelinin kısmen veya tamamen mal, hizmet, teknoloji aktarımıyla ödenmesi. 3. (swap) Bir tarafın, sahip olduğu varlık veya yükümlülükleri diğer tarafın sahip olduğu varlık veya yükümlülüklerle değiştirmesine dayanan finansal sözleşme.
Kelime Kökeni
Arapça ḳṣṣ kökünden gelen taḳāṣṣ تقاصّ "ödeşme, göze göz dişe diş etme, değiştokuş etme" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça aynı anlama gelen ḳiṣāṣ قصاص sözcüğünün tefāˁul vezni (VI) masdarıdır. Daha fazla bilgi için kısas<sup maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Meninski, Thesaurus (1680) ]
Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve takas kelimesinin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.