physalis

 

Physalis

Physalis, Solanaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

Yaklaşık olarak 30–40 cm yüksekliğe erişen bitkinin meyveleri bilye büyüklüğünde ve turuncumsudur. Dokusu domatesi andırır. Meyvesi kağıdımsı bir kabuğa sarılıdır. Meyveler vitamin açısından zengindir, hoş bir kokusu vardır. Ham meyveler ekşidir, güneşte olgunlaştığında sarı-turuncu renge dönerler ve tatlanırlar.

{tocify} $title={İçindekiler}

Bilimsel sınıflandırması

Physalis peruviana
Physalis peruviana

Köken bilimi

Physalis sözcüğü, Yunanca phusallis (idrar kesesi) kelimesinden gelir.

Coğrafya ve üretim

Yer kirazı, başlıca Orta Amerika ve Güney Amerika'nın doğusunda doğal olarak yetişen küçük bir meyvedir. Türkiye'de ise Kargı'da, Uluborlu'da, Kastamonu ili Hanönü ilçesinde doğal olarak yetişmektedir. Bugün Afrika, Avustralya, Yeni Zelanda ve Hindistan başta olmak üzere, Türkiye'de dahil dünyanın birçok yerinde kültürü yapılmaktadır.

Bitki ılıman yerlerde çok yıllık ufak çalı formundadır. Kışın don olan yörelerde ise tek yıllık olarak yetiştirilir. Çabuk çimlenip büyüyen ve meyve yapan bir bitki olduğundan, ilkbahar başı çimlendirilen tohumlarından aynı yıl yazın meyve vermeye başlar. Don oluncaya kadar meyve vermeye devam eder.

Tüketimi

Yer kirazı Kolombiya'da, idrar söktürücü olarak ve astım tedavisinde kullanılmaktadır. Meyveleri doğrudan yendiği gibi, meyve salatalarına, dondurmaya, kek ve pastalara konulmakta ve reçeli yapılmaktadır.

Altın Çilek adı altında ticareti yapılan Peru güveyfeneri'nin (Physalis peruviana) meyvesi içeriğinde lifler barındırdığından tok tutucu özelliğe sahiptir. Özellikle zayıflamada etkili olduğu yönünde tanıtımı yapılan “Altın Çilek” meyvesinin hapı piyasaya çıkarılmıştır. Ancak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Türk Eczacılar Birliği bu konuda önemli açıklamalarda bulunmaktadır.

Taksonomi

Physalis cinsine bağlı türler (2022):

  1. Physalis acutifolia - (Miers) Sandw.
  2. Physalis alkekengi - L.
  3. Physalis angulata - L.
  4. Physalis angustifolia - Nutt.
  5. Physalis arenicola - Kearney
  6. Physalis carpenteri - Riddell ex Rydb.
  7. Physalis caudella - Standl.
  8. Physalis cinerascens - (Dunal) Hitchc.
  9. Physalis cordata - Mill.
  10. Physalis crassifolia - Benth.
  11. Physalis grisea - (Waterf.) M. Martiñez
  12. Physalis hederifolia - A. Gray
  13. Physalis heterophylla - Nees
  14. Physalis hispida - (Waterf.) Cronquist
  15. Physalis lanceolata - Michx.
  16. Physalis latiphysa - Waterf.
  17. Physalis longifolia - Nutt.
  18. Physalis minima - L.
  19. Physalis missouriensis - Mack. & Bush
  20. Physalis mollis - Nutt.
  21. Physalis neomexicana - Rydb.
  22. Physalis patula - Mill.
  23. Physalis peruviana - L.
  24. Physalis philadelphica - Lam.
  25. Physalis pubescens - L.
  26. Physalis pumila - Nutt.
  27. Physalis solanaceus - (Schltdl.) Axelius
  28. Physalis subulata - Rydb.
  29. Physalis virginiana - Mill.
  30. Physalis viscosa - L.
  31. Physalis walteri - Nutt.

Resimleri

Physalis crassifolia
Physalis crassifolia

Physalis lobata
Physalis lobata

Yer kirazı açık
Açık durumda bir Physalis peruviana

Yer kirazi (physalis peruviana)
Yer kirazi (physalis peruviana)


Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski