düşünme

 

Düşünme, sistematik ya da rastlantısal olarak düşünce (fikir) üretimi ile sonuçlanan, bir sonuca varmak maksadıyla bilgileri çok yönlü değerlendirmeyi içeren zihinsel bir süreç ve aynı zamanda herhangi bir şeyler arasında bağ kurma eylemidir. Düşünme sırasında insan beyninin değişik bölgelerinde meydana gelen değişikliklerin aygıtlar yardımıyla gözlenmesine ve beynin anatomik yapısının ayrıntıları ile bilinmesine karşın, düşünmenin fizyolojik bir süreç olarak ayrıntılı betimlemesini yapmak henüz mümkün olmamıştır. Psikolojik açıdan düşünme daha çok algı ve anlakla (zekayla) ilintilendirilmekte, problem çözme ve karar verme bağlamında ele alınmaktadır. Düşünme her türden akıl yürütmenin yanı sıra, sezme veya düş kurma şeklinde de tezahür edebilmektedir.

Zihinsel bir süreç olarak düşünme. Düşünme sürecinin girdileri veri, enformasyon, bilgi, kanıt, inanç ve duyumlardır. Düşünme sırasında mantık, sağduyu veya yaratıcılık etkisi altında, akıl yürütme, sezme ya da düş kurma süreçlerinden biri ya da birden fazlası devreye girmektedir. Bu süreçlerin çıktısı ile ussal ya da usdışı düşüncelerdir.

Düşünceler düşünen tarafından açıkça ortaya konduğunda, nesneler, kişiler, olgular ya da kavramlara ya da bunların meydana getirdiği daha karmaşık bütünlere ilişkin sembolik ifadeler biçimini almaktadır. Bu ifadeler ussal (rasyonel) olabildikleri gibi us dışı (irrasyonel) da olabilmektedir. İfadeleri meydana getirmek için kullanılan standart sembollere ve bu sembollerin kullanımına ilişkin kurallara dil denmektedir. Ancak düşüncelerin ifadesi için tek araç dil değildir: Resim, hareketli görüntü, ses, mimik ya da beden hareketleri (jestler) de düşünceleri ifade etmekte kullanılabilmektedir.

Düşünmenin sınıflandırılması

Düşünme çeşitli bakımlardan sınıflamalara tabi tutulmaktadır:

• Mantıklı düşünme-mantıksız düşünme.
• Somut düşünme-soyut düşünme.
• Tümdengelimsel düşünme-tümevarımsal düşünme.
• Bilinçli düşünme-bilinçsiz düşünme.
• Bilme-inanma.
• Gerçekçi düşünme-gerçekdışı düşünme-gerçeküstü düşünme.
• Mutlakçı düşünme-bulanık (İng. fuzzy) düşünme.
• Dikey (sistematik ya da programlı) düşünme-yanal (rastlantısal) düşünme.

düşünme ne demek? TDK anlamı ve açıklaması

1. isim Düşünmek işi; tefekkür:

      "Yedi yıl önceki o ayları düşünmeme zaman kalmıyor." - Adalet Ağaoğlu

2. isim, felsefe Duyum ve izlenimlerden, tasarımlardan ayrı olarak aklın bağımsız ve kendine özgü durumu.

3. isim, felsefe Karşılaştırmalar yapma, ayırma, birleştirme, bağlantıları ve biçimleri kavrama yetisi.

Ruhbilim Terimleri Sözlüğü - 1974

Türkçe: tefekkür, İngilizce: thinking

Algılama ve yapımsal işlemlerden çok düşünüleri kullanarak sorun çözme etkinliği.

Eğitim Terimleri Sözlüğü - 1974

Türkçe: teemmül, tefekkür, İngilizce: reflection, Fransızca: réflexion

1. Zihnin bir konuyla ilgili bilgileri karşılaştırarak, aralarındaki bağlantıları inceleyerek bir yargıya ya da karara varma etkinliği. 2. Zihinden geçirme ya da zihin yoluyla arayıp bulma. 3. Tasarlama, anımsama.

Felsefe Terimleri Sözlüğü - 1975

Türkçe: tefekkür, fikir, İngilizce: thought, Fransızca: pensée, Almanca: Denken, Diğer: Yun. noein; dianoia, Latin: cogitare, cogitatio

1. (Geniş anlamda) Aristoteles'in öne sürdüğü biçimiyle, insanı hayvandan ayıran belirgin öznitelik: Duyum ve izlenimlerden, tasarımlardan ayrı olarak usun bağımsız ve kendine özgü eylemi; karşılaştırmalar yapma, ayırma, birleştirme, bağlantıları ve biçimleri kavrama yetisi. // Usun bu eyleminin ürünü düşüncedir. Düşünceler ancak düşünmenin yaratıcılığı içinde gerçekleşirler. Düşünmenin belli bir biçim almasıyle düşünce oluşur; bu da ancak dil yoluyla olur. Düşüncenin dille sıkı bir bağlılığı vardır. Düşünceler sözcüklere dökülemiyorsa, düşünme biçim almamış, düşünce olmamış demektir. Düşünme gerçek nesnelere yöneliyorsa somut düşünme, düşüncel (ideal) nesnelere yöneliyorsa soyut düşünme adını alır. 2. (Dar anlamda) Mantıksal- biçimsel olarak: Anlığın yanlış yapmadan işlemesi. Her düşünmede a. düşünen bir özne; b. ruhsal düşünme olayı; c. düşünülmüş olan düşünce içeriği; d. düşüncenin dile getirildiği deyiş biçimi; e. düşüncenin yöneldiği konu yer alır. Düşünme olayını, ruhbilim; düşünmenin bilgideki görevini, bilgi öğretisi; kavramsal olanla bağlantısını, mantık; varlıkla bağlantısını, fizikötesi; toplumdaki yerini, toplumbilim araştırır.

Hemşirelik Terimleri Sözlüğü

İngilizce: thinking

1. Edinilen bilgiler arasında bağlantılar oluşturarak bir yargıya ya da karara varma süreci. 2. Soyutlama, karşılaştırma, kavram oluşturma, yargılama, pro