Günlük ya da günce, bir kişinin yaşadıklarını, duygu ve izlenimlerini, tarih belirterek günü gününe anlatmasıyla oluşan edebî türdür. Günlükler her gün yazıldığı için çoğunlukla kısadır. Bu yazılar yazarın yaşamından izler taşır. Anı ile günlük çoğu zaman karıştırılmaktadır. Günlük adından anlaşılacağı üzere; yaşanırken, günü gününe yazılır. Anı ise aradan zaman geçtikten sonra yazılır.
Anne Frank'in Günlüğü |
{tocify} $title={İçindekiler}
Genel özellikleri
Kişinin başından geçen olayları yaşadığı günde yazıya döker. Samimi bir tür olup yazar dışa vurduğu veya vuramadığı her türlü duygusunu dile getirebilir. Bunun yanı sıra, kaleme alındığı tarihe ışık tutmaları bakımından belge niteliği taşırlar.
Tarihi
Türkiye'de günlük
Osmanlı tarihinde Evliya Çelebi Seyahatnâmesi, Yirmisekiz Mehmet Çelebi Sefaretnâmesi gibi günlük ile yakından ilişkili örnekler yer alsa da bu türün modern anlamda ilk örnekleri, Türk edebiyatına Tanzimat Dönemi'nden sonra verilmiştir. Edebiyatımızda Batılı anlamdaki ilk günlük Direktör Ali Bey'in Seyahat Jurnali adlı eseridir. Bunu şair Nigâr Hanım'ın Hayatımın Hikâyesi adlı eseri takip eder. Türk edebiyatında kendine tam manasıyla yer edinmesi Cumhuriyet dönemine rastlar. Bu dönemde Nurullah Ataç, Salah Birsel gibi yazarlar öne çıkmaktadır. 1970'lerden itibaren günlük türündeki eser sayısı dikkate değer biçimde yükselmiştir.
günlük ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
günlük, -ğü (I)
1. sıfat O günkü, o günle ilgili.
2. sıfat Üzerinden gün geçmiş veya geçecek:
On günlük çocuk. Sekiz günlük gezi.
3. sıfat Her gün yapılan, her gün yayımlanan, her gün çıkan:
"Günlük gazetelerde her gün başvuran öğrencilerin adları yayımlanıyordu." - Metin And
4. isim Günü gününe tutulan hatıra, günce, muhtıra.
5. isim, edebiyat Günü gününe tutulan anı yazısı veya bu yazıları içine alan eser, günce.
günlük, -ğü (II)
isim
Tütsü için kullanılan bir tür ağaç sakızı:
"Derinlerden gelen öd ve günlük kokuları etrafı ve havayı sardı." - Ahmet Hikmet Müftüoğlu
Gökbilim Terimleri Sözlüğü - 1969
Türkçe: yevmi, İngilizce: diurnal, Fransızca: diurne, Almanca: täglich
Hergün tekrarlayan ya da her bir güne ilişkin olan.
Bilişim Terimleri Sözlüğü - 1981
Türkçe: log, İngilizce: log, Fransızca: journal
Bir bilgisayar dizgesinin kullanıldığı tüm iş geçişlerine ve görevlere ilişkin her türlü bilgiyi, her birimin kullanım süreleri, kullanıcıların kimlikleri vb. tüm ayrıntılarıyla içeren tutanaklar. Bu tutanakların birikmesiyle oluşan kütük; günlük kütüğü.
Kitaplıkbilim Terimleri Sözlüğü - 1974
İngilizce: daily
Günü gününe yayımlanan (gazete vb.).
Yöntembilim Terimleri Sözlüğü - 1981
Türkçe: vakayıname, İngilizce: chronicle
Tarihsel olayları günü gününe belirten yazılı kaynak.
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
Şemsiye. (Küllük *Iğdır -Kars)
Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu - 2007
daily
günlük
Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu - 2007
journal
günlük
Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu - 2007
log
günlük
Kelime Kökeni
günlük (II)
Farsça kundurak كندرك "bir tür güzel kokulu reçine, boswellia thurifera ağacı ve zamkı" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Sanskritçe aynı anlama gelen kunduruka veya kundarikā कुन्दुरुक sözcüğünden alıntıdır.
Tarihte En Eski Kaynak
günlük/künlük "bir tür güzel kokulu reçine" [ Hızır Paşa, Müntehab-ı Şifa (1410 yılından önce) ]
küngülük "aynı anlamda" [ PavC (1500 yılından önce) ]